Trong giai đoạn từ năm 2003 đến 2021, Trái đất đã chứng kiến một sự dịch chuyển đáng kể trong các hệ sinh thái trên đất liền và dưới đại dương. Nghiên cứu mới được thực hiện bởi Đại học Duke và công bố trên tạp chí Nature Climate Change đã chỉ ra rằng, mặc dù cây cối trên đất liền phát triển mạnh mẽ nhờ vào điều kiện khí hậu ấm hơn và lượng mưa tăng, thì thực vật biển lại đang suy giảm một cách đáng kể.
Theo nghiên cứu, cây cối trên đất liền đã tăng cường khả năng quang hợp, đặc biệt là tại các vùng ôn đới và vĩ độ cao, nơi khí hậu ấm áp và lượng mưa dồi dào đã tạo điều kiện cho sự phát triển của thực vật. Từ năm 2003 đến 2021, lượng carbon dioxide mà thực vật trên đất liền hấp thụ đã tăng thêm 0,2 tỷ tấn mỗi năm. Điều này không chỉ giúp ổn định khí hậu mà còn cung cấp nguồn tài nguyên sinh học quan trọng cho con người, bao gồm lương thực, sợi vải và các sản phẩm khác.
Ngược lại, các loài tảo biển, chủ yếu tập trung ở vùng biển nhiệt đới và cận nhiệt đới, đã trải qua một sự suy giảm đáng kể trong khả năng quang hợp. Sự ấm lên của nước biển đã dẫn đến hạn chế nguồn dinh dưỡng, khiến cho khả năng quang hợp của thực vật biển giảm khoảng 0,1 tỷ tấn mỗi năm. Điều này có thể gây ra những ảnh hưởng tiêu cực đến chuỗi thức ăn tại các khu vực này, đa dạng sinh học, ngành đánh bắt thủy sản và kinh tế địa phương.
Kết quả cuối cùng là sự gia tăng trong khả năng hấp thụ carbon của các hệ sinh thái trên đất liền đã dẫn đến một sự tăng trung bình 0,1 tỷ tấn mỗi năm trong lượng carbon được hấp thụ toàn cầu từ 2003 đến 2021. Điều này đã giúp làm giảm nhẹ tác động của biến đổi khí hậu, nhưng đồng thời cũng đặt ra thách thức trong việc duy trì cân bằng bền vững của các hệ sinh thái trên đất liền và đại dương.
Các nhà nghiên cứu đã sử dụng dữ liệu từ các vệ tinh để đánh giá mức độ quang hợp toàn cầu và phân tích nhiều yếu tố môi trường, bao gồm nhiệt độ không khí và mặt biển, lượng mưa và độ sâu của lớp nước hỗn hợp ở đại dương. Qua đó, họ đã chỉ ra vai trò quan trọng của các khu rừng ôn đới và vùng rừng taiga tại các vĩ độ cao ở Bắc bán cầu, nơi mà sự ấm lên của khí hậu đã kéo dài mùa sinh trưởng, cho phép cây cối hấp thụ nhiều carbon hơn.
Tuy nhiên, để đối phó với những thách thức môi trường ngày càng gia tăng, các nhà khoa học nhấn mạnh sự cần thiết của việc tiếp tục giám sát dài hạn cả hệ sinh thái trên đất liền và đại dương. Điều này sẽ giúp hiểu rõ hơn về xu hướng tương lai, tìm ra các biện pháp ứng phó phù hợp và đảm bảo sự cân bằng bền vững của các hệ sinh thái trước những thách thức toàn cầu.
Để tìm hiểu thêm về nghiên cứu này, bạn có thể truy cập vào trang web của Nature Climate Change để có thông tin chi tiết và cập nhật nhất về các nghiên cứu liên quan đến biến đổi khí hậu và hệ sinh thái trên Trái đất.