Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) mới đây đã ban hành “Danh mục giải pháp phục vụ thí điểm chuyển đổi số toàn diện cấp tỉnh, phiên bản 1.0, giai đoạn 2025 – 2026”. Đây là cơ sở để các tỉnh, thành phố nghiên cứu và áp dụng phù hợp với thực tiễn tại địa phương.

Danh mục này bao gồm 18 giải pháp, trong đó có 10 giải pháp chính quyền số và 8 giải pháp kinh tế số, xã hội số. Bộ KH&CN cũng hướng dẫn chi tiết các bước để triển khai thí điểm các giải pháp chuyển đổi số toàn diện cấp tỉnh.

Theo đó, 10 giải pháp chính quyền số gồm: Nền tảng tích hợp, chia sẻ dữ liệu cấp tỉnh; Nền tảng tổng hợp, phân tích dữ liệu; Hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính cấp tỉnh; Hệ thống quản lý văn bản và điều hành cấp tỉnh; Hệ thống thông tin báo cáo, hệ thống thông tin chỉ đạo điều hành của tỉnh; Trung tâm giám sát, điều hành thông minh cấp tỉnh; Nền tảng họp trực tuyến; Phần mềm quản lý chuyên ngành của các Sở; Hệ thống thông tin nguồn cấp tỉnh; Hệ thống họp không giấy tờ.

Tám giải pháp kinh tế số và xã hội số gồm: Bản đồ số nông nghiệp; Hệ thống chiếu sáng thông minh; Giải pháp chuyển đổi số du lịch; Hệ thống quan trắc và giám sát môi trường; Ứng dụng quản lý thanh toán vé điện tử giao thông công cộng; Bãi đỗ xe thông minh; Hệ thống điều khiển đèn giao thông thông minh; Hệ thống logistics của tỉnh.

Bộ KH&CN yêu cầu các địa phương xây dựng và ban hành danh mục giải pháp thí điểm chuyển đổi số toàn diện của tỉnh mình, trong đó xác định rõ giải pháp dùng chung, dùng riêng. Đồng thời, các địa phương cần bảo đảm lựa chọn các giải pháp phù hợp với Khung kiến trúc chính quyền số cấp tỉnh, tránh trùng lặp với các nền tảng số quốc gia, nền tảng số dùng chung của ngành, lĩnh vực, vùng đã được Trung ương quy định.

Bên cạnh đó, Bộ KH&CN cũng chỉ đạo các doanh nghiệp viễn thông đảm bảo dung lượng đường truyền, băng thông kết nối phục vụ vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp từ ngày 1/7/2025. Tính đến thời điểm hiện tại, các hệ thống thông tin quan trọng đã cơ bản đáp ứng yêu cầu vận hành của mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, đảm bảo thông suốt trong phục vụ người dân, doanh nghiệp và công tác công vụ.

Ngày 21/7, Tỉnh đoàn Thái Nguyên tổ chức Diễn đàn thanh niên với xã hội số và tập huấn các đội hình thanh niên tình nguyện hỗ trợ vận hành mô hình chính quyền điện tử 2 cấp, cung cấp dịch vụ công trực tuyến. Sự kiện này thu hút hơn 250 đại biểu đại diện cho trên 400.000 thanh niên từ các đơn vị Đoàn, Hội trên địa bàn toàn tỉnh tham gia. Diễn đàn được kết nối trực tuyến đến điểm cầu các Đoàn xã, phường trên địa bàn tỉnh.

Phát biểu khai mạc Diễn đàn, đồng chí Phạm Thị Thu Hiền, Bí thư Tỉnh đoàn, Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ tỉnh nhấn mạnh: Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá trong phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo đã đặt thanh niên ở vị trí trung tâm trong chiến lược bồi dưỡng, phát huy nguồn lực con người. Thanh niên được xác định là lực lượng tiên phong, đi đầu trong việc đẩy mạnh công cuộc chuyển đổi số quốc gia.

Trong bối cảnh Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư đang diễn ra mạnh mẽ, trí tuệ nhân tạo (AI), chuyển đổi số đã và đang trở thành những lĩnh vực then chốt, tác động sâu rộng đến mọi mặt của đời sống kinh tế – xã hội. Với vai trò là lực lượng tiên phong, tuổi trẻ Thái Nguyên đứng trước những cơ hội để vươn mình trong kỷ nguyên số, song song với đó là những khó khăn, thách thức.

Tại chương trình, Câu lạc bộ thanh niên số tỉnh Thái Nguyên chính thức ra mắt với 20 thành viên là những cán bộ đoàn cốt cán đại diện cho các đoàn viên, thanh niên địa bàn dân cư, thanh niên công chức viên chức, thanh niên lực lượng vũ trang, thanh niên nông thôn, công nhân, đô thị, học sinh, sinh viên, giảng viên trẻ. Các thành viên trong Câu lạc bộ sẽ là những hạt nhân tiêu biểu trong triển khai, thực hiện và đẩy mạnh hoạt động “bình dân học vụ số”, hỗ trợ chính quyền 2 cấp hoạt động hiệu quả trong thời gian tới.

Cũng tại Diễn đàn, các đoàn viên, thanh niên đã được chia sẻ những nội dung xoay quanh chủ đề “Thanh niên Thái Nguyên với xã hội số: Cơ hội, thách thức và giải pháp”; đồng thời được tập huấn kỹ năng ứng dụng công nghệ số, AI trong học tập và lao động; hướng dẫn triển khai hỗ trợ mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, cung cấp dịch vụ công trực tuyến tại cơ sở.

Nhân dịp này, Công ty Mobifone đã trao biển tượng trưng hỗ trợ 100 triệu đồng cho Tỉnh đoàn Thái Nguyên để triển khai xây dựng 2 công trình thanh niên số hóa di tích lịch sử trên địa bàn tỉnh. Sự hỗ trợ này nhằm góp phần thúc đẩy quá trình chuyển đổi số và bảo tồn di sản văn hóa tại địa phương.

Thông qua Diễn đàn, Tỉnh đoàn Thái Nguyên mong muốn tạo điều kiện cho thanh niên trên địa bàn tỉnh nâng cao nhận thức về xã hội số, cũng như kỹ năng ứng dụng công nghệ số trong học tập, lao động và cuộc sống hàng ngày. Đồng thời, sự kiện này cũng nhằm mục đích xây dựng và phát triển các đội hình thanh niên tình nguyện hỗ trợ vận hành mô hình chính quyền điện tử 2 cấp, cung cấp dịch vụ công trực tuyến tại cơ sở, giúp thanh niên trở thành lực lượng tiên phong trong việc xây dựng và phát triển chính quyền điện tử.

Chiều ngày 21 tháng 7, Tỉnh đoàn Thái Nguyên đã tổ chức một sự kiện quan trọng là Diễn đàn thanh niên Thái Nguyên với xã hội số. Sự kiện này đã thu hút hơn 250 đoàn viên thanh niên đại diện cho hơn 400.000 thanh niên từ các đơn vị đoàn, hội của tỉnh tham gia. Sự hiện diện của các đồng chí lãnh đạo gồm Đinh Quang Tuyên, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc tỉnh; Đồng Văn Lưu, Phó Chủ tịch Hội đồng Nhân dân tỉnh đã làm cho sự kiện trở nên đặc biệt quan trọng.

Tại diễn đàn, các đại biểu và đoàn viên thanh niên đã được cung cấp thông tin về xu hướng xã hội số và kết quả triển khai phong trào bình dân học trí tuệ nhân tạo (AI) trong thanh niên thời gian qua. Những thông tin này không chỉ giúp họ hiểu rõ hơn về sự phát triển không ngừng của công nghệ số mà còn nhận thức được tầm quan trọng của việc ứng dụng AI trong cuộc sống hàng ngày. Đồng thời, họ cũng được tập huấn về triển khai áp dụng công nghệ số và AI trong học tập, làm việc cũng như hoạt động hỗ trợ vận hành mô hình chính quyền địa phương hai cấp và dịch vụ công trực tuyến tại cơ sở. Sự trang bị kiến thức này sẽ giúp thanh niên Thái Nguyên ngày càng khẳng định vai trò của mình trong việc xây dựng và phát triển xã hội số.

Một điểm nổi bật trong sự kiện là Lễ ra mắt Câu lạc bộ Thanh niên số tỉnh Thái Nguyên. Câu lạc bộ này được thành lập với mục tiêu tạo điều kiện cho thanh niên交流, học tập và phát triển các kỹ năng số, đồng thời đóng góp vào sự phát triển của xã hội số tại tỉnh Thái Nguyên. Sự ra đời của Câu lạc bộ Thanh niên số thể hiện sự quan tâm của Tỉnh đoàn đối với việc phát triển và hỗ trợ thanh niên trong thời đại số.

Trong khuôn khổ sự kiện, Tỉnh đoàn đã trao tặng công trình thanh niên “Số hóa di tích lịch sử” và trao giải Cuộc thi ảnh và video clip “Hương sắc xứ Trà” năm 2025. Công trình “Số hóa di tích lịch sử” là một hoạt động thiết thực nhằm bảo tồn và phát huy giá trị của các di tích lịch sử thông qua việc ứng dụng công nghệ số. Cuộc thi ảnh và video clip “Hương sắc xứ Trà” là một hoạt động văn hóa, nghệ thuật giúp quảng bá vẻ đẹp của quê hương Thái Nguyên, khơi dậy niềm tự hào dân tộc và tình yêu quê hương trong lòng thanh niên.

Có thể thấy, Diễn đàn thanh niên Thái Nguyên với xã hội số là một hoạt động hết sức ý nghĩa và thiết thực, không chỉ mang lại cơ hội cho thanh niên tiếp cận với công nghệ số và AI mà còn tạo ra một diễn đàn để họ交流, chia sẻ kinh nghiệm và cùng nhau phát triển. Sự kiện này đã góp phần tích cực vào việc xây dựng và phát triển xã hội số tại tỉnh Thái Nguyên, đồng thời khẳng định vai trò quan trọng của thanh niên trong sự phát triển này.

Trong thời đại số, văn hóa số đã trở thành chìa khóa cho phát triển bền vững. Tại Diễn đàn Trí thức trẻ Việt Nam toàn cầu lần thứ VI, TS Nguyễn Thị Trang, Giảng viên Học viện Hành chính và Quản trị công, đã nhấn mạnh vai trò quan trọng của văn hóa số trong xây dựng xã hội số và chính phủ số. Theo bà, văn hóa số không chỉ đóng vai trò nền tảng mà còn là cốt lõi cho sự phát triển bền vững trong thời đại số.

TS Nguyễn Thị Trang cho rằng, muốn có nền kinh tế số phát triển, phải có một xã hội số, và để có xã hội số, cần phải có văn hóa số từ nhận thức, tư duy đến hành vi ứng xử trên không gian mạng. Văn hóa số giúp con người ứng xử văn minh, lịch sự trên môi trường số, từ đó tạo nền tảng cho sự phát triển bền vững của xã hội số và chính phủ số.

Tuy nhiên, hiện nay, Việt Nam vẫn còn thiếu những quy định cụ thể về văn hóa công vụ số, đặc biệt là trong việc giao tiếp và tương tác số của cán bộ, công chức. Điều này gây ra khoảng trống trong việc định hình văn hóa số cho đội ngũ cán bộ, công chức. Là Chủ nhiệm đề tài khoa học cấp Bộ về xây dựng văn hóa số cho đội ngũ cán bộ ngành nội vụ, TS Nguyễn Thị Trang kiến nghị bổ sung nội dung về văn hóa số vào các quy định hiện hành và đề xuất cần có khung năng lực số, gồm cả kỹ năng chuyên môn lẫn đạo đức số và bảo mật thông tin.

Vai trò của thanh niên trong việc thúc đẩy văn hóa số cũng được TS Nguyễn Thị Trang đánh giá cao. Thanh niên, đặc biệt là lực lượng tình nguyện viên trẻ, đã tích cực hỗ trợ người dân thực hiện thủ tục hành chính số, đóng vai trò ‘cầu nối số’ giữa người dân và chính quyền. Phong trào ‘xóa mù số’ do đoàn viên, sinh viên triển khai đang giúp rút ngắn khoảng cách số giữa các vùng miền, nhóm tuổi, đối tượng yếu thế.

TS Nguyễn Thị Trang cũng cảnh báo về tình trạng lệch chuẩn văn hóa số và đề xuất ứng dụng AI trong việc bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trên môi trường số. Một video ứng dụng AI đã được giới thiệu tại Diễn đàn, nhằm phản bác luận điệu sai lệch và lan tỏa thông tin chính thống.

TS Nguyễn Thị Trang cho rằng, chuyển đổi số không chỉ là thay đổi công nghệ mà là thay đổi văn hóa, từ tư duy đến hành vi. ‘Một xã hội số chỉ bền vững khi có văn hóa số là nền tảng’, chị nói. Đồng thời, chị đề xuất xây dựng Luật Công nghiệp Văn hóa, để vừa bảo tồn giá trị văn hóa dân tộc, vừa thúc đẩy xuất khẩu sản phẩm sáng tạo mang bản sắc Việt Nam ra thế giới trong thời đại số.

Việc xây dựng văn hóa số không chỉ giúp Việt Nam phát triển bền vững trong thời đại số mà còn giúp bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa dân tộc. Đồng thời, việc ứng dụng AI trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trên môi trường số cũng là một giải pháp quan trọng để bảo vệ thông tin chính thống và phản bác luận điệu sai lệch.

Trong bối cảnh hiện nay, việc thúc đẩy văn hóa số và ứng dụng AI trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trên môi trường số là rất cần thiết. Điều này không chỉ giúp Việt Nam phát triển bền vững trong thời đại số mà còn giúp bảo vệ thông tin chính thống và giữ vững ổn định xã hội.

Tóm lại, văn hóa số là chìa khóa cho phát triển bền vững trong thời đại số. Việc xây dựng văn hóa số, ứng dụng AI trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trên môi trường số và thúc đẩy vai trò của thanh niên trong việc thúc đẩy văn hóa số là những giải pháp quan trọng để giúp Việt Nam phát triển bền vững trong thời đại số. Liên quan đến vấn đề này, các chuyên gia và nhà nghiên cứu đang tiếp tục tìm kiếm giải pháp để thúc đẩy văn hóa số và ứng dụng AI trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trên môi trường số.

Việt Nam hiện có gần 76.000 doanh nghiệp công nghệ số, với 739 doanh nghiệp mới thành lập trong tháng 5. Đây là một tín hiệu tích cực trong quá trình phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số của đất nước.

Ngày 20/7, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã chủ trì phiên họp lần thứ 3 của Ban Chỉ đạo về phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và Đề án 06. Theo báo cáo của Bộ Khoa học và Công nghệ, trong 6 tháng đầu năm, các bộ, ngành, địa phương đã hoàn thành 76/106 nhiệm vụ theo Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết 57-NQ/TW.

Việc xây dựng thể chế, phát triển hạ tầng, nguồn nhân lực và tài chính cho khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số đã đạt nhiều kết quả tích cực. Chính phủ đã trình Quốc hội thông qua 16 dự án luật và 3 nghị quyết, đồng thời ban hành 21 nghị định để tháo gỡ vướng mắc và thúc đẩy các lĩnh vực khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.

Tính đến nay, cả nước có 889 tổ chức nghiên cứu và 858 doanh nghiệp khoa học công nghệ, với hơn 42.000 lao động. Cổng sáng kiến giải pháp khoa học công nghệ và Sàn giao dịch khoa học công nghệ quốc gia đã được khai trương, góp phần kết nối sáng kiến với thị trường.

Về chuyển đổi số quốc gia, các bộ, ngành, địa phương đã đẩy mạnh triển khai trên các trụ cột: Hạ tầng số, chính phủ số, kinh tế số, xã hội số và đô thị thông minh. Tốc độ mạng di động và cố định của Việt Nam đã tăng mạnh, lần lượt đứng thứ 20 và 26 thế giới. Số lượng trạm 5G đã tăng hơn 4.200 trạm trong 6 tháng đầu năm, với tổng số 12.106 trạm.

Hai tuyến cáp quang biển mới đã đi vào hoạt động, tăng gấp đôi dung lượng hệ thống cáp quang biển quốc tế của Việt Nam. Tỷ lệ hồ sơ trực tuyến toàn trình trên tổng hồ sơ giải quyết thủ tục hành chính đã đạt gần 40% trong tháng 6.

Văn phòng Chính phủ đã tham mưu Thủ tướng chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương triển khai Cổng Dịch vụ công quốc gia. Về kinh tế số, doanh thu 6 tháng đầu năm đạt gần 2,3 triệu tỷ đồng, tăng 21% so với cùng kỳ. Số lượng doanh nghiệp công nghệ số đã tăng lên gần 76.000, với 739 doanh nghiệp mới thành lập trong tháng 5.

Tuy nhiên, vẫn còn một số vướng mắc, với 30 nhiệm vụ quá hạn trong số 106 nhiệm vụ được giao. Bộ Khoa học và Công nghệ sẽ tập trung vào phát triển công nghệ chiến lược và ngành công nghiệp nền tảng trong 6 tháng cuối năm.

Một trong những nhiệm vụ trọng tâm là phủ sóng vùng lõm, thúc đẩy nhanh mạng 5G. Tập đoàn VNPT sẽ khẩn trương hoàn thành cơ sở hạ tầng tại 238 thôn bản lõm sóng trước ngày 31/8 và phát sóng chậm nhất tại 238 thôn bản trong tuần thứ 2 của tháng 9.

Trong cải cách thủ tục hành chính, các bộ, ngành phải rà soát 1.139 thủ tục để cắt giảm hồ sơ, đồng thời đơn giản hóa quy trình, chuyển toàn bộ thủ tục sang hình thức trực tuyến và triển khai đồng bộ tại chính quyền địa phương hai cấp trên Cổng Dịch vụ công quốc gia.