NSƯT Xuân Hinh vừa ra mắt cuốn hồi ký ‘Kẻ chọc cười dân dã’, một sự kiện đầy cảm xúc và thu hút đông đảo bạn bè văn nghệ sĩ cũng như khán giả yêu mến ông. Cuốn sách không chỉ là một hồi ký về cuộc đời của ông mà còn là một hành trình ‘chọc cười’ nhưng đầy nghiêm túc. NSƯT Xuân Hinh tin rằng chỉ khi yêu mến và hiểu sâu văn hóa dân gian, người nghệ sĩ mới có thể biến tiếng cười thành một thứ tiếng nói nghệ thuật – vừa dí dỏm, vừa nhân văn, vừa cảnh tỉnh xã hội mà vẫn giữ được cái duyên thuần Việt.

Sau hơn bốn thập kỷ miệt mài với sân khấu hài dân gian, NSƯT Xuân Hinh đã chọn cách nhìn lại cuộc đời mình không bằng những cú giật gân hay câu chuyện thị phi, mà bằng chính dòng chảy mộc mạc, giản dị và sâu thẳm của văn hóa dân gian – thứ đã hun đúc nên một Xuân Hinh độc nhất, không thể trộn lẫn. Những năm tháng làm nghệ thuật của ông là một hành trình không ngừng nghỉ, với niềm đam mê cháy bỏng đối với văn hóa dân gian.

Trong suốt sự nghiệp của mình, NSƯT Xuân Hinh đã tạo ra nhiều vai diễn để đời như: ‘Thầy bói đi chợ’, ‘Người ngựa, ngựa người’, ‘Cu Sứt’, ‘Lý Toét xử kiện’… Những vai diễn này không chỉ mang lại tiếng cười cho khán giả mà còn ẩn chứa sự quan sát thấu đáo, những nét trào lộng thâm trầm mà văn học dân gian từng làm được qua những nhân vật như: Trạng Quỳnh, Ba Giai – Tú Xuất. Đối với ông, tiếng cười không chỉ là một cách giải trí mà còn là một cách để con người có thể nhìn thấy mình và suy ngẫm.

‘Cười là để nghĩ, để thương, để thấy mình trong đó. Tôi không bao giờ làm hài để hạ thấp người khác hay chạy theo thị hiếu rẻ tiền’ – NSƯT Xuân Hinh chia sẻ. Cuốn hồi ký của ông như một tập tản văn nối dài, từng dòng chữ ngân lên những hồi tưởng, trăn trở và cả biết ơn. Đó là những câu chuyện ông muốn chia sẻ với công chúng, về hành trình của một người nghệ sĩ gắn bó với văn hóa dân gian.

NSƯT Xuân Hinh giữ nguyên căn cốt ‘người nhà quê’, biến nó thành nguồn lực sáng tạo dồi dào, nuôi sống tiếng cười hàng chục năm. Với quyển sách ‘Kẻ chọc cười dân dã’, người đọc sẽ thấy cả một hành trình ‘chọc cười’ nhưng đầy nghiêm túc. Ông đã thể hiện một cách chân thực và sâu sắc về văn hóa dân gian, về những giá trị mà nó mang lại cho cuộc sống.

Nếu không có văn hóa dân gian, tôi đã không là ai cả. Nó là chốn tôi đi về, là cái nôi tôi được sinh ra lần thứ hai – trong nghệ thuật. Ông gửi lời tri ân đến khán giả – những người đã nuôi dưỡng ‘anh hề sân khấu’, như cách ông tự gọi mình – bằng tình yêu văn hóa truyền thống. Cuốn hồi ký của ông là một cách để ông thể hiện lòng biết ơn và sự trân trọng đối với văn hóa dân gian.

Trong bối cảnh sân khấu truyền thống ngày càng ít đất sống, tiếng cười dân gian ngày càng bị lấn át bởi hài thị trường, hồi ký của NSƯT Xuân Hinh như một làn gió mới thổi vào ký ức văn hóa Việt. Cuốn sách không chỉ là một tác phẩm văn học mà còn là một lời nhắc nhở về tầm quan trọng của văn hóa dân gian trong đời sống nghệ thuật và tinh thần của người Việt.

Trong những năm gần đây, phim hoạt hình chiếu rạp của Việt Nam đã ngày càng khẳng định vị thế của mình trên thị trường điện ảnh nội địa. Mùa phim hè năm nay đã chứng kiến sự ra mắt của hai bộ phim hoạt hình chiếu rạp đáng chú ý, bao gồm ‘Dế Mèn: Cuộc phiêu lưu tới xóm lầy lội’ và ‘Trạng Quỳnh nhí: Truyền thuyết Kim Ngưu’. Đặc biệt, bộ phim ‘Trạng Quỳnh nhí: Truyền thuyết Kim Ngưu’ do đạo diễn Trịnh Lâm Tùng chỉ đạo sản xuất, đã mang lại niềm hy vọng cho phim hoạt hình chiếu rạp của Việt Nam với chất lượng vượt trội.

‘Trạng Quỳnh nhí: Truyền thuyết Kim Ngưu’ được phát triển từ series hoạt hình ‘Trạng Quỳnh thời nhí nhố’ từng gây chú ý trên YouTube. Đây là phim hoạt hình chiếu rạp thương mại đầu tiên của Việt Nam khai thác đề tài văn hóa dân gian. Các nhân vật trong phim được lấy cảm hứng từ những hình tượng truyền kỳ trong dân gian Việt Nam xưa, bao gồm Trạng Quỳnh, Thần Kim Ngưu… Kịch bản phim được phát triển với sự kết hợp và làm mới hai câu chuyện dân gian nổi tiếng: Huyền tích Trâu vàng ở Hồ Tây (Hà Nội) và thần tích tại chùa Kim Ngưu (Bắc Ninh), cùng truyền thuyết về Lạc Long Quân, Âu Cơ và các trận chiến tiêu diệt quái yêu… trong tác phẩm Lĩnh Nam chích quái. Đạo diễn Trịnh Lâm Tùng đã thể hiện tư duy của mình trong việc xây dựng một hệ thống thần thoại Việt mang tính thống nhất và có chiều sâu.

Bộ phim không chỉ gìn giữ mà còn làm sống lại tinh thần dân gian Việt trong một hình thái mới: huyền bí, sử thi và đầy cảm xúc thông qua câu chuyện truyền thuyết được kể lại bằng ngôn ngữ điện ảnh hiện đại, đầy mới mẻ. ‘Trạng Quỳnh nhí: Truyền thuyết Kim Ngưu’ tái hiện bối cảnh làng quê đậm chất Bắc Bộ như cây đa, bến nước, ao sen, sân đình…. Đạo diễn Trịnh Lâm Tùng đã gửi gắm thông điệp niềm tin tạo nên sức mạnh, chỉ cần giữ được lòng tin, lòng biết ơn, cái thiện sẽ luôn chiến thắng. Bộ phim ‘Trạng Quỳnh nhí: Truyền thuyết Kim Ngưu’ không chỉ là bước tiến về mặt kỹ thuật 3D mà còn là sự khẳng định: văn hóa dân gian Việt chính là kho báu để hoạt hình Việt Nam tìm được bản sắc riêng, chạm đến trái tim khán giả trẻ bằng tinh thần dân tộc và sáng tạo hiện đại.

Đặc biệt, lần đầu tiên Cửu vĩ hồ xuất hiện trong phim Việt. Truyền thuyết về Thần Kim Ngưu và Cửu vĩ hồ là một sáng tạo mang màu sắc huyền sử của kịch bản. Cửu vĩ hồ trong phim mang nhiều chất liệu từ các loài cáo bản địa. Tạo hình và chuyển động animation theo lối hoạt họa truyền thống 2D cắt giấy, kết hợp hoa văn gốm cổ, họa tiết sóng nước Đông Dương cùng nhiều hoạ tiết từ những hiện vật cổ xưa của dân tộc Việt Nam.

PGS,TS Bùi Hoài Sơn đã đồng hành cùng bộ phim ‘Trạng Quỳnh nhí: Truyền thuyết Kim Ngưu’ trong vai trò Đại sứ Hoạt hình. Ông đã nhấn mạnh rằng việc khai thác chiều sâu văn hóa Việt sẽ là một trong bốn trụ cột quan trọng mà các nhà làm phim và doanh nghiệp sản xuất phim hoạt hình cần chú trọng trong thời gian tới. Văn hóa chính là nguồn tư liệu đắt giá giúp hoạt hình Việt Nam có được một bản sắc riêng trên thị trường hoạt hình của thế giới.

Nghệ sĩ Xuân Hinh vừa quyết định xuống tay viết tự truyện, một điều mà trước đây ông từ chối. Cuốn sách dự kiến ra mắt sắp tới đây sẽ là câu chuyện chân thực về cuộc đời và sự nghiệp của ông, với mong muốn truyền tải tình yêu văn hóa dân gian đến thế hệ trẻ.

Được biết, nghệ sĩ Xuân Hinh ban đầu từ chối những đề nghị viết tự truyện. Thế nhưng, sau khi cơn bão số 3 (tên gọi khác là Yagi) đổ bộ và gây ra những thiệt hại nặng nề, ông đã có một khoảng thời gian trầm ngẫm về cuộc đời. Lúc này, ý tưởng viết tự truyện mới được ông thực hiện, với mong muốn tạo ra một sự bất ngờ dành cho bạn bè, đồng nghiệp và khán giả trong buổi ra mắt sách sắp tới.

Theo nghệ sĩ Xuân Hinh, việc thực hiện cuốn tự truyện này là kết quả của nhiều buổi làm việc với đội ngũ chấp bút. Ông đã phải duyệt và chỉnh sửa kỹ từng chữ, từng câu để đảm bảo rằng mỗi lời kể trong tự truyện đều là những lời chân thật nhất. Nghệ sĩ Xuân Hinh tâm sự rằng, ông muốn thông qua cuốn sách này để truyền tải lại tình yêu văn hóa dân gian và hy vọng rằng qua đó, độc giả sẽ hiểu và yêu văn hóa dân tộc hơn.

Nghệ sĩ Xuân Hinh cũng đồng thời chia sẻ thêm về cuộc sống cá nhân và sự nghiệp của mình. Thành công lớn nhất của một người đàn ông, theo nghệ sĩ Xuân Hinh, là có một gia đình hạnh phúc và con cái khôn lớn, ngoan ngoãn, thành đạt. Ông cũng bày tỏ hy vọng rằng, qua cuốn sách này, bạn đọc sẽ có một cái nhìn toàn diện về cuộc sống và nghệ thuật của mình, từ đó có thêm động lực để yêu mến và ủng hộ văn hóa dân gian.

Cuốn tự truyện của nghệ sĩ Xuân Hinh sẽ được phát hành dưới hai phiên bản: bản đặc biệt bìa cứng và bản phổ thông bìa mềm. Thông tin từ nghệ sĩ Xuân Hinh cho biết, ông hy vọng rằng cuốn sách sắp tới đây sẽ là một món quà dành cho những người đã yêu mến và dõi theo ông suốt hơn bốn mươi năm hoạt động nghệ thuật đầy thăng trầm và đổi thay. Đặc biệt, ông cũng muốn dành tặng một phần lợi nhuận từ cuốn sách cho một quỹ từ thiện, với mong muốn tiếp tục đóng góp cho các hoạt động xã hội và từ thiện trong thời gian tới.

Nghệ sĩ Xuân Hinh cũng nhấn mạnh rằng, qua cuốn sách, ông muốn tôn vinh những giá trị văn hóa truyền thống và mong muốn thế hệ trẻ tiếp tục yêu mến và phát huy những giá trị di sản văn hóa của dân tộc. Nghệ sĩ Xuân Hinh đã cống hiến hơn 40 năm cho nền nghệ thuật, với nhiều vai diễn và chương trình nổi tiếng, được xem là “cây hài” của nền nghệ thuật Việt Nam. Việc xuất bản cuốn tự truyện của ông sẽ giúp người hâm mộ hiểu rõ hơn về cuộc đời và sự nghiệp của ông.