Thuốc giả đang trở thành một vấn đề nhức nhối trong xã hội, không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe của người dân mà còn làm xói mòn niềm tin vào hệ thống y tế. Cục Quản lý dược (Bộ Y tế) đã phát đi cảnh báo về một loại thuốc giả có chứa hoạt chất Theophyllin, được sử dụng để điều trị các bệnh lý về hô hấp. Tuy nhiên, hàm lượng hoạt chất trong thuốc chỉ đạt 6,3% so với công bố trên nhãn, khiến thuốc gần như không có hiệu lực điều trị.

Tình trạng thuốc giả, thực phẩm chức năng giả và thực phẩm bảo vệ sức khỏe không rõ nguồn gốc đang ngày càng gia tăng tại nhiều địa phương. Bộ Y tế đã yêu cầu điều tra nguồn gốc lô thuốc dạ dày giả mang nhãn hiệu NEXIUM 40 mg Enterik Kapli Pellet Tablet (Esomeprazol) do không đạt chất lượng. Điều này cho thấy sự cần thiết phải tăng cường quản lý và kiểm soát chất lượng thuốc trên thị trường.

Theo TS. Tạ Mạnh Hùng, Phó cục trưởng Cục Quản lý dược, một trong những nguyên nhân chính khiến tình trạng thuốc giả vẫn tồn tại là do chế tài xử phạt còn nhẹ, chưa đủ sức răn đe. Ông nhấn mạnh cần nâng cao chế tài xử phạt và đẩy mạnh phối hợp giữa các cơ quan pháp luật để truy vết và triệt phá tận gốc các đường dây sản xuất, buôn bán thuốc giả. Sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng là chìa khóa để giải quyết vấn đề này.

Bộ Y tế đang triển khai nhiều giải pháp đồng bộ, phối hợp chặt chẽ với Bộ Công an, Bộ Công thương, Cục Hải quan và các địa phương nhằm siết chặt quản lý, kiểm tra, kiểm soát và xử lý nghiêm vi phạm. Bộ cũng đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra các cơ sở sản xuất, phân phối, đặc biệt tập trung vào các kênh thương mại điện tử. Điều này giúp ngăn chặn việc buôn bán thuốc giả trên các nền tảng trực tuyến.

Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên đã đánh giá cao tính thời sự và ý nghĩa thực tiễn của việc chống thuốc giả. Ông đề nghị các chuyên gia tập trung thảo luận vào hai vấn đề then chốt: hệ thống pháp luật và tổ chức thực hiện. Theo ông, cần rà soát kỹ lưỡng các quy định pháp lý hiện hành để phát hiện các lỗ hổng, từ đó kịp thời bổ sung, hoàn thiện. Sự hoàn thiện hệ thống pháp luật sẽ giúp tăng cường hiệu quả trong việc chống thuốc giả.

Ông đặc biệt nhấn mạnh vai trò của ứng dụng công nghệ trong quản lý dược phẩm. Ngành y tế cần đẩy mạnh chuyển đổi số, xây dựng hệ thống thông tin minh bạch, dễ tra cứu cho người dân và cơ sở kinh doanh. Điều này sẽ giúp người dân có thể dễ dàng truy xuất nguồn gốc của thuốc và các sản phẩm y tế khác. Công nghệ sẽ là công cụ quan trọng giúp kiểm soát và ngăn chặn việc buôn bán thuốc giả.

Chống thuốc giả không chỉ là nhiệm vụ của ngành y tế, mà là cuộc chiến toàn xã hội. Cần có chế tài mạnh, công nghệ kiểm soát hiện đại và vai trò cảnh giác từ mỗi người dân để đẩy lùi vấn nạn này. Mỗi người dân cần có kiến thức và ý thức về nguy hại của thuốc giả, từ đó tích cực tham gia vào việc phòng chống và báo cáo các trường hợp nghi ngờ.

Cuối cùng, việc chống thuốc giả cần được thực hiện một cách triệt để và liên tục. Bộ Y tế và các cơ quan chức năng cần tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động kiểm tra, thanh tra và xử lý nghiêm các vi phạm. Đồng thời, người dân cũng cần được tuyên truyền và hướng dẫn về cách nhận biết thuốc giả và cách phòng tránh. Chỉ khi có sự tham gia và hỗ trợ của toàn xã hội, chúng ta mới có thể đẩy lùi được vấn nạn thuốc giả.

Tình trạng mỡ máu cao đang trở thành một vấn đề đáng lo ngại đối với sức khỏe của người trẻ tại Việt Nam. Bệnh lý này thường được liên kết với người lớn tuổi, nhưng gần đây, các chuyên gia y tế đang ghi nhận sự gia tăng về số lượng bệnh nhân trẻ mắc phải. Nhóm bệnh nhân từ 20-30 tuổi đang trở thành đối tượng phổ biến của bệnh mỡ máu cao.

Cholesterol là một thành phần quan trọng của lipid máu, đóng vai trò thiết yếu trong hoạt động của tế bào thần kinh và sản xuất hormone, giúp cơ thể hoạt động bình thường và khỏe mạnh. Có hai loại cholesterol chính: LDL (cholesterol xấu) và HDL (cholesterol tốt). Khi cholesterol xấu hoặc chất béo trung tính (triglycerides) gia tăng, đây là nguyên nhân trực tiếp dẫn đến mỡ máu cao.

Mới đây, một số trường hợp người trẻ bị mỡ máu cao đã được ghi nhận tại các bệnh viện. Một nam nhân viên ngân hàng 25 tuổi, thường xuyên tập gym và không thừa cân, đã bất ngờ phát hiện mình bị mỡ máu cao và gan nhiễm mỡ sau khi đi kiểm tra sức khỏe tại Bệnh viện Đại học Y Hà Nội. Các bác sĩ nhận định chính lối sống thiếu khoa học của anh là nguyên nhân khiến mỡ máu tăng cao. Anh thường xuyên uống trà sữa ít đường mỗi ngày để tỉnh táo, ăn mì gói và cơm hộp, ngủ sau 2 giờ sáng gần như mỗi đêm.

Không chỉ trường hợp trên, một chàng trai 22 tuổi khác cũng đến khám vì đau sưng khớp cổ chân trái và được phát hiện mắc nhiều bệnh lý chuyển hóa, bao gồm béo phì, gout, rối loạn chuyển hóa lipid máu và gan nhiễm mỡ độ 2. Thói quen ăn nhiều thịt đỏ, nội tạng động vật, hải sản và uống rượu bia của anh đã gây ra các bệnh về mỡ máu và béo phì.

Theo kết quả Điều tra quốc gia các yếu tố nguy cơ của bệnh không lây nhiễm gần đây, tỷ lệ người trưởng thành ở Việt Nam (từ 18 đến 69 tuổi) có cholesterol máu cao đã tăng từ 30,2% lên đến 44,1%. Các chuyên gia khuyến cáo những người từ 20 tuổi trở lên nên kiểm tra cholesterol 5 năm một lần, ngay cả khi họ cảm thấy hoàn toàn khỏe mạnh.

Tập trung vào chế độ ăn uống cân bằng, giàu trái cây, rau, ngũ cốc nguyên hạt và protein nạc. Hoạt động thể chất thường xuyên và duy trì cân nặng khỏe mạnh cũng vô cùng quan trọng để kiểm soát mức cholesterol. Bỏ hút thuốc và hạn chế uống rượu có thể cải thiện đáng kể sức khỏe tim mạch, giúp bạn tránh xa những rủi ro tiềm ẩn mà mỡ máu cao mang lại.

Thực trạng thuốc giả, thực phẩm giả kém chất lượng và quảng cáo sai sự thật đang trở thành vấn đề nhức nhối trên thị trường, đe dọa nghiêm trọng đến sức khỏe của cộng đồng. Mặc dù đã có nhiều nỗ lực từ các cơ quan chức năng, nhưng việc xử lý triệt để các vi phạm vẫn còn nhiều khó khăn do cơ chế hậu kiểm còn bất cập và quy định chưa đồng bộ. Các doanh nghiệp vi phạm thường dễ dàng tái phạm do các chế tài xử phạt còn nhẹ và chưa đủ sức răn đe.

Từ khi Nghị định 15/2018/NĐ-CP được ban hành, nhiều loại dược phẩm và thực phẩm đã được chuyển từ khâu tiền kiểm sang hậu kiểm. Tuy nhiên, thực tế đã cho thấy rằng việc vận dụng cơ chế hậu kiểm thuần túy đối với một số nhóm sản phẩm có nguy cơ cao như thực phẩm chức năng, dược liệu, đã bộc lộ nhiều rủi ro.

Ông Nguyễn Tiến Đạt, Phó Chi cục trưởng Chi cục Quản lý thị trường Thành phố Hồ Chí Minh, đã nêu lên một thách thức lớn trong việc kiểm soát chất lượng sản phẩm là việc lấy mẫu kiểm nghiệm và khâu thu hồi hay truy xuất sản phẩm không đạt tiêu chuẩn. Ngoài ra, việc quảng cáo quá công dụng hoặc không chính xác về sản phẩm cũng gây ra nhiều vấn đề.

Theo báo cáo của Sở Y tế Thành phố Hồ Chí Minh, trong năm qua, đã có hàng trăm mẫu dược phẩm và thực phẩm được lấy để kiểm tra, và đã phát hiện ra nhiều mẫu không đạt tiêu chuẩn. Tuy nhiên, con số này vẫn chưa tương xứng với quy mô thực tế của thị trường.

Để giải quyết vấn đề này, nhiều chuyên gia và cơ quan chức năng đã đề xuất cần có những giải pháp mạnh mẽ hơn. Ông Nguyễn Tiến Đạt đề xuất cần sớm có định nghĩa rõ ràng về các khái niệm như ‘thuốc giả’, ‘sữa giả’, ‘thực phẩm chức năng giả’ để làm căn cứ xử lý. Ông cũng đề xuất cần bổ sung rõ vai trò của sở vào Luật An toàn thực phẩm để tạo cơ sở pháp lý thống nhất.

Phó Giám đốc Sở Y tế thành phố Nguyễn Hoài Nam cho rằng việc vận hành mô hình chính quyền 2 cấp chính là điểm cộng cho công tác kiểm tra, giám sát cơ sở y tế. Ông cũng đề xuất cần xây dựng thêm quy chuẩn kỹ thuật quốc gia đối với thực phẩm để giúp cho việc kiểm tra đúng đối tượng hơn.

Đại diện ngành y tế Thành phố Hồ Chí Minh cũng kiến nghị gửi Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, sửa đổi Luật Hình sự theo hướng mở rộng phạm vi áp dụng và tăng khung hình phạt đối với hành vi sản xuất, kinh doanh hàng giả, hàng kém chất lượng. Đồng thời, cần bổ sung mức xử phạt đối với hành vi tiếp tay, bao che cho hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng gian, hàng giả, hàng kém chất lượng gây ảnh hưởng đến sức khỏe người dân.

Thành phố Hồ Chí Minh hiện đang trải qua một giai đoạn nghiêm trọng của dịch bệnh sốt xuất huyết. Theo thống kê, từ ngày 1/1 đến ngày 15/7, thành phố đã ghi nhận tổng cộng 15.546 ca sốt xuất huyết. Con số này đã tăng 157,9% so với số liệu tích lũy cùng kỳ năm 2024, khi chỉ có 6.029 ca. Ông Nguyễn Hồng Tâm, Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP. HCM, cho biết số ca bệnh hàng tuần đang có xu hướng gia tăng từ đầu tháng Sáu đến nay.

Đáng lo ngại hơn, số ca tử vong liên quan đến sốt xuất huyết trong năm 2025 cho đến nay đã lên đến 10 ca. Trong đó, thành phố Hồ Chí Minh cũ ghi nhận 6 ca tử vong, Bình Dương cũ 3 ca, và Bà Rịa-Vũng Tàu cũ 1 ca. Sự gia tăng đột biến của các ca mắc và tử vong do sốt xuất huyết đã đặt ra những thách thức lớn cho công tác phòng chống dịch bệnh tại thành phố.

Trước tình hình này, các cơ quan y tế đang đẩy mạnh công tác tuyên truyền, hướng dẫn người dân cách phòng chống sốt xuất huyết. Một trong những biện pháp hiệu quả nhất là loại bỏ các nơi sinh sản của muỗi, véc tơ truyền bệnh. Người dân được khuyến cáo cần tích cực tham gia vào việc diệt muỗi và larvae (bọ úp) tại các khu vực nhà ở và xung quanh.

Song song với việc phòng chống dịch bệnh tại cộng đồng, hệ thống y tế cũng cần tăng cường năng lực điều trị, sẵn sàng xử lý các ca bệnh nặng. Việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời là chìa khóa để giảm thiểu số ca tử vong do sốt xuất huyết gây ra.

Ngoài ra, các chuyên gia y tế cũng đang nghiên cứu và theo dõi chặt chẽ tình hình dịch bệnh, đặc biệt với sự xuất hiện của các biến thể mới của virus gây sốt xuất huyết. Các thông tin mới nhất về công tác phòng chống dịch sẽ được cập nhật thường xuyên để người dân có thể chủ động bảo vệ sức khỏe của mình.

Trang thông tin điện tử thành phố Hồ Chí Minh và Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP. HCM sẽ cung cấp các cập nhật mới nhất và hướng dẫn cụ thể cho người dân về các biện pháp phòng chống sốt xuất huyết.

Tổng thống Đại học California, Los Angeles (UCLA) Julio Frenk đã gửi một thông điệp sâu sắc đến cộng đồng Bruins sau khi trường nhận được thông báo từ chính phủ liên bang rằng họ sẽ tạm dừng một số nguồn tài trợ nghiên cứu. Quyết định này không chỉ gây ảnh hưởng trực tiếp đến các nhà nghiên cứu phụ thuộc vào các khoản tài trợ quan trọng mà còn tác động đến người dân Mỹ trên toàn quốc, những người mà cuộc sống, sức khỏe và tương lai phụ thuộc vào các nghiên cứu đột phá mà UCLA thực hiện.

Ông Frenk đã kể lại câu chuyện cảm động về Tiến sĩ Abbas Ardehali, một giáo sư nổi tiếng tại UCLA, người đã thực hiện thành công ca cấy ghép phổi đầu tiên sử dụng Hệ thống chăm sóc Organ. Công trình nghiên cứu của ông đã giúp giữ phổi sống sót bên ngoài cơ thể trong khi chờ cấy ghép, mở ra một kỷ nguyên mới trong lĩnh vực y học cấy ghép và cứu sống hàng ngàn người Mỹ. Những đóng góp như vậy không chỉ thể hiện sự xuất sắc trong nghiên cứu mà còn là minh chứng cho tác động thực tiễn của công việc mà UCLA thực hiện.

UCLA đã nhận được tài trợ từ các cơ quan chính phủ liên bang như Quỹ Khoa học Quốc gia (NSF) và Viện Y tế Quốc gia (NIH) để thực hiện các nghiên cứu mang tính đột phá. Những nghiên cứu này không chỉ giới hạn trong các phòng thí nghiệm hoặc giảng đường mà còn kéo dài đến cuộc sống thực của người dân trên toàn quốc. Chúng giúp xây dựng kiến thức, cải tiến công nghệ và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân Mỹ.

Ông Frenk bày tỏ sự thất vọng sâu sắc với quyết định của chính phủ liên bang về việc ngừng tài trợ nghiên cứu. Ông cho biết rằng quyết định này có thể ảnh hưởng xấu đến hàng trăm khoản tài trợ, không chỉ gây ra khó khăn cho các nhà nghiên cứu, giảng viên và nhân viên của UCLA mà còn cho toàn bộ cộng đồng học thuật. Tác động của việc này có thể dẫn đến việc chậm trễ hoặc ngừng các dự án nghiên cứu quan trọng đang được thực hiện tại trường.

Chính phủ liên bang đưa ra lý do của quyết định này là do sự hiện diện của chủ nghĩa bài Do Thái và thiên vị trên khuôn viên trường. Tuy nhiên, ông Frenk đã nhấn mạnh rằng UCLA đã thực hiện nhiều biện pháp mạnh mẽ và hiệu quả để đảm bảo rằng khuôn viên trường là một môi trường an toàn và chào đón tất cả sinh viên, bất kể xuất thân hay niềm tin của họ. Trường đã cam kết thúc đẩy sự đa dạng, công bằng và sự thuộc về cho tất cả thành viên trong cộng đồng.

Ông Frenk cũng nhấn mạnh rằng tài trợ nghiên cứu của liên bang không phải là một món quà mà là một khoản đầu tư vào tương lai của đất nước. Các nhà nghiên cứu của UCLA đã trải qua một quá trình cạnh tranh gắt gao để có được những khoản tài trợ này và cam kết sử dụng chúng để mang lại lợi ích cho xã hội, góp phần giải quyết các thách thức quan trọng mà đất nước đang đối mặt.

Trước tình huống này, UCLA đã chuẩn bị kỹ lưỡng và đang tích cực đánh giá các lựa chọn tốt nhất để bảo vệ lợi ích của giảng viên, sinh viên và nhân viên, cũng như bảo vệ các giá trị và nguyên tắc của trường. Mục tiêu của trường là tiếp tục duy trì vị thế là một trung tâm học thuật hàng đầu, thúc đẩy sự tiến bộ trong nghiên cứu và giáo dục.

Chất lượng không khí tại Kinshasa, Cộng hòa Dân chủ Congo, hiện đang ở mức báo động, gây ra nhiều mối quan ngại cho cư dân thành phố. Vào ngày 8 tháng 8 năm 2025, thành phố này đã được ghi nhận là nơi có chất lượng không khí không lành mạnh cho dân số nói chung. Tại một thời điểm nhất định, Kinshasa đã vượt qua các thành phố khác để trở thành thành phố lớn bị ô nhiễm nặng nhất trên thế giới.

Đây không phải là lần đầu tiên Kinshasa xuất hiện trong danh sách này, vì trong tháng qua, thành phố liên tục đứng đầu danh sách các thành phố lớn bị ô nhiễm nhất. Các chuyên gia chỉ ra rằng chất lượng không khí tại Kinshasa nằm trong thể loại ‘không lành mạnh’, có thể gây ra các hiệu ứng sức khỏe cho mọi người. Tình trạng ô nhiễm không khí ở Kinshasa hiện nay làm cho thành phố trở thành một trong những trung tâm đô thị bị ảnh hưởng nhiều nhất ở Trung Phi.

Có nhiều yếu tố dẫn đến chất lượng không khí kém tại Kinshasa. Một trong những nguyên nhân chính là việc đốt cháy sinh khối rộng rãi do nông nghiệp, sản xuất than, và các đám cháy dư lượng cây trồng trong và xung quanh thành phố. Ngoài ra, khí thải từ bếp củi gia đình và sử dụng nhiên liệu rắn khác trong các hộ gia đình đô thị cũng góp phần vào tình trạng ô nhiễm. Tình trạng ô nhiễm môi trường lâu dài từ các chất ô nhiễm công nghiệp như asen, chì, dẫn xuất DDT và PCB cũng tiếp tục ảnh hưởng đến dân số thông qua không khí, nước và chuỗi thực phẩm.

Thực thi hạn chế các quy định môi trường và kiểm soát chất thải và khí thải không đầy đủ ở khu vực đô thị và ven đô cũng làm tình trạng trở nên tồi tệ hơn. Để bảo vệ bản thân khỏi chất lượng không khí kém, người dân được khuyên nên thực hiện các biện pháp bảo vệ như tránh hoạt động thể chất ngoài trời và theo dõi mức chất lượng không khí thường xuyên. Điều này sẽ giúp giảm thiểu các tác động tiêu cực đến sức khỏe và đảm bảo an toàn cho cộng đồng.

Trong bối cảnh tình trạng ô nhiễm không khí tại Kinshasa ngày càng nghiêm trọng, các cơ quan chức năng và tổ chức môi trường cần phối hợp chặt chẽ để tìm ra giải pháp hiệu quả. Việc đầu tư vào công nghệ xử lý khí thải, tăng cường quản lý môi trường và tuyên truyền nâng cao ý thức cộng đồng về bảo vệ môi trường là những bước đi quan trọng để cải thiện chất lượng không khí tại thành phố này.

Người dân Kinshasa và các chuyên gia môi trường đang hy vọng rằng với sự quan tâm và hành động cụ thể, chất lượng không khí tại thành phố sẽ được cải thiện trong tương lai gần. Đồng thời, việc bảo vệ môi trường và sức khỏe cộng đồng cũng cần được coi là ưu tiên hàng đầu trong quá trình phát triển đô thị.

Tình hình ô nhiễm không khí tại Kinshasa hiện nay là một lời cảnh tỉnh cho các thành phố khác trên thế giới về tầm quan trọng của việc bảo vệ môi trường và quản lý chất thải hiệu quả. Thông qua việc chia sẻ kinh nghiệm và áp dụng các giải pháp phù hợp, các thành phố có thể cùng nhau xây dựng môi trường sống lành mạnh và bền vững cho cư dân.

Ở vùng cao hiểm trở của Việt Nam, tỉnh Sơn La đang đối mặt với thách thức lớn trong việc đưa trẻ em đi tiêm chủng đầy đủ. Điều này không chỉ liên quan đến khoảng cách địa lý mà còn gắn liền với những e ngại và hiểu lầm đã tồn tại từ lâu. Trước bối cảnh đó, dự án ‘Hỗ trợ kỹ thuật tăng cường công tác tiêm chủng tại các khu vực khó khăn tỉnh Sơn La’ đã được triển khai từ tháng 4 đến tháng 6 năm 2025, do CDC Sơn La phối hợp cùng PATH và Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương thực hiện. Dự án này đã mở ra một hướng đi mới trong việc tăng cường công tác tiêm chủng tại các khu vực khó khăn.

Dự án đã trao quyền và kết nối các lực lượng xã hội, tạo nên những thay đổi đáng kinh ngạc từ chính những con người gần gũi nhất với cộng đồng. Tại xã Ngọc Chiến, tỉnh Sơn La, đa số là người dân tộc Mông, nhiều phụ nữ vẫn chưa đưa con đi tiêm đầy đủ vì thiếu thông tin. Chị Lèo Thị Đẹm, Chi hội trưởng Phụ nữ xã, đã rất nhạy bén khi nhận ra rằng một buổi nói chuyện riêng về y tế khó thu hút các chị em đang bận rộn việc nương rẫy, con nhỏ.

Từ đó, chị Lèo Thị Đẹm đã mạnh dạn thay đổi, lồng ghép khoảng 30 phút nói chuyện tiêm chủng vào các buổi sinh hoạt định kỳ. Chị không chỉ nói về lợi ích vắc xin mà còn chia sẻ về tình hình dịch bệnh thực tế như uốn ván sơ sinh vẫn còn xuất hiện tại địa phương. Để tăng sức hút, chị phối hợp với cán bộ y tế tổ chức đo huyết áp, phát thuốc tẩy giun.

Kết quả, chỉ trong tháng đầu tiên tham gia truyền thông, chị đã tổ chức 7 buổi truyền thông (5 nhóm, 2 cá nhân), góp phần tăng tỷ lệ khám thai, tiêm uốn ván và nâng tỷ lệ tiêm chủng đầy đủ tại xã. Đến tháng 6/2025, tỷ lệ tiêm chủng đầy đủ tại xã Ngọc Chiến đạt 48,6% – gấp 4 lần so với 10,9% cùng kỳ năm 2024.

Không chỉ tại xã Ngọc Chiến, nhiều Chi hội Phụ nữ ở các xã khác cũng đã tham gia rất tích cực đưa truyền thông tiêm chủng vào hoạt động thường xuyên, cho thấy đây thực sự là một nhiệm vụ phù hợp với vai trò và thế mạnh sẵn có của họ.

Còn tại xã Phiêng Cằm, một xã khu vực III của huyện Mai Sơn (cũ), trước thời điểm sáp nhập với xã Chiềng Nơi thành xã Phiêng Cằm (mới) hiện nay, đây là nơi cư trú của khoảng 1.506 hộ, trên 8.000 nhân khẩu thuộc 5 thành phần dân tộc (Mông, Khơ Mú, Thái, Dao, Kinh). Nằm cách Trung tâm Y tế khu vực gần 86km, bản Phiêng Phụ là nơi sinh sống của 11 hộ đồng bào người Thái và hơn 100 hộ người Mông. Người dân nơi đây phần lớn không thạo tiếng phổ thông, khiến việc tiếp cận thông tin y tế gặp nhiều khó khăn. Tỷ lệ trẻ em được tiêm đầy đủ luôn ở mức thấp dưới 50%.

Đây là điều trăn trở nhiều năm của ông Vàng A Nếnh – Trưởng bản Phiêng Phụ. Trước đây, ông nghĩ tiêm chủng là trách nhiệm của cán bộ y tế. Nhưng sau khi được tập huấn về kỹ năng truyền thông và phối hợp liên ngành trong tiêm chủng, ông nhận ra vai trò quan trọng của mình trong cộng đồng.

Ban đầu, ông phối hợp cùng nhân viên y tế và đoàn thể tổ chức họp bản để truyền thông, nhưng những hộ gia đình còn e ngại nhất lại không tham gia. Ông chuyển hướng sử dụng loa bản để phát thông điệp đơn giản bằng tiếng Mông (do dự án cung cấp), rồi tự mình đến từng nhà để lắng nghe, giải thích về lợi ích và độ an toàn của vắc xin. Có nhà ông phải đến ba lần mới thuyết phục được. Nhờ kiên trì, cả 8 hộ ban đầu do dự đã đồng ý tiêm đầy đủ cho con.

Hiện vẫn còn 15–16 hộ trong bản cần nhắc nhiều lần mới đưa con đi tiêm. Ông Nếnh dự định tiếp tục phối hợp Hội Phụ nữ và Đoàn Thanh niên để lồng ghép tiêm chủng vào sinh hoạt cộng đồng, giúp duy trì và nâng cao nhận thức chung của bà con trong bản. Đồng thời, ông cũng sẵn sàng đến từng nhà vận động nếu cần – quyết tâm không để trẻ nào không được tiếp cận với tiêm chủng.

Thành công của dự án ‘Hỗ trợ kỹ thuật tăng cường công tác tiêm chủng tại các khu vực khó khăn tỉnh Sơn La’ không phải là những câu chuyện đơn lẻ, mà là kết quả của một mô hình phối hợp chặt chẽ, trong đó Trạm Y tế xã giữ vai trò điều phối, hỗ trợ kỹ thuật, ‘cầm tay chỉ việc’ để các lực lượng xã hội tự tin truyền thông đúng và hiệu quả.

Trưởng bản, Hội Phụ nữ, Đoàn Thanh niên là những ‘cánh tay nối dài’ không thể thiếu. Họ có uy tín và sự thấu hiểu địa phương, giúp thông điệp y tế trở nên gần gũi và thuyết phục hơn.

Cách làm hiệu quả nhất là ‘đến đúng nơi, đúng lúc, gặp đúng người, nói đúng điều người dân cần’. Việc lồng ghép vào các hoạt động sẵn có, sử dụng tiếng dân tộc và liên hệ với tình hình dịch bệnh thực tế đã chứng tỏ sức mạnh vượt trội.

Những kinh nghiệm quý báu từ Sơn La chính là tài liệu tham khảo sống động cho các địa phương, đặc biệt là các đơn vị y tế và đoàn thể sau sáp nhập, để cùng nhau chung tay tạo nên sự thay đổi bền vững trong công tác tiêm chủng.

Ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số, việc chăm sóc sức khỏe cho phụ nữ mang thai và bà mẹ nuôi con nhỏ đang gặp nhiều khó khăn do khoảng cách địa lý, thiếu nhân lực và phương tiện. Mô hình y tế lưu động và tư vấn dinh dưỡng cộng đồng đang trở thành giải pháp thiết thực để thu hẹp khoảng cách này.

Nhiều xã vùng sâu vùng xa đang triển khai mô hình y tế lưu động và tư vấn dinh dưỡng tại chỗ, ngay tại thôn bản. Các đội y tế cơ động phối hợp cùng cán bộ y tế thôn bản cung cấp dịch vụ y tế, bao gồm viên sắt, hướng dẫn thực hành bữa ăn dinh dưỡng, cân đo đánh giá thể trạng định kỳ và tư vấn chăm sóc thai sản tận nơi cho các bà mẹ. Mô hình này không chỉ giúp phụ nữ dân tộc thiểu số được tiếp cận dịch vụ y tế đầy đủ hơn mà còn nâng cao nhận thức cộng đồng về dinh dưỡng.

TS.BS Huỳnh Nam Phương, Trưởng Phòng Quản lý khoa học – Viện Dinh dưỡng, cho biết ngành Y tế và chính quyền địa phương đã triển khai nhiều hoạt động nhằm nâng cao chất lượng chăm sóc dinh dưỡng cho phụ nữ và trẻ em vùng dân tộc thiểu số. Các hoạt động này bao gồm bổ sung viên sắt/axit folic định kỳ hoặc viên đa vi chất cho phụ nữ mang thai và sau sinh tại tuyến xã, tư vấn dinh dưỡng, chăm sóc thai kỳ, nuôi con bằng sữa mẹ thông qua mạng lưới cán bộ y tế thôn bản.

Mô hình chăm sóc dinh dưỡng trong 1000 ngày đầu đời được áp dụng tại nhiều xã vùng III trong khuôn khổ của Dự án 7 Chương trình Mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi theo mô hình chuẩn. Đến năm 2025, sau 3 năm triển khai, đã có 687 xã có mô hình đạt chuẩn trên tổng số 1354 xã vùng III toàn quốc.

Một số địa phương còn phối hợp với tổ chức quốc tế như Tầm nhìn thế giới, Save the Children thực hiện mô hình ‘Câu lạc bộ dinh dưỡng’, hỗ trợ thay đổi hành vi tích cực. Tuy nhiên, việc triển khai vẫn gặp không ít khó khăn về nguồn lực, nhận thức cộng đồng và tính bền vững.

Cán bộ y tế thôn bản giữ vai trò nòng cốt trong mô hình này, họ là người đồng bào, hiểu ngôn ngữ, nếp sống và tập quán nên dễ dàng truyền đạt kiến thức dinh dưỡng và tư vấn sức khỏe một cách gần gũi, hiệu quả hơn. Bên cạnh các dịch vụ y tế trực tiếp, truyền thông thay đổi hành vi là yếu tố then chốt để nâng cao hiệu quả chăm sóc dinh dưỡng.

Nhiều bà mẹ người dân tộc thiểu số vẫn duy trì thói quen ăn uống đơn điệu, kiêng khem sai cách trong thai kỳ hoặc sau sinh, cho con ăn dặm sớm, dẫn đến thiếu vi chất nghiêm trọng. Vì vậy, việc lồng ghép truyền thông về dinh dưỡng vào sinh hoạt cộng đồng là cách làm đang được một số tỉnh vùng cao triển khai hiệu quả.

Các buổi họp bản, hội phụ nữ hoặc phiên chợ vùng cao là cơ hội để cán bộ y tế phát tài liệu hướng dẫn, kể chuyện dinh dưỡng bằng tiếng dân tộc, tổ chức trò chơi kiến thức để giúp người dân dễ nhớ, dễ làm theo. Dù còn nhiều thách thức, mô hình y tế lưu động và tư vấn dinh dưỡng tại bản đang chứng minh tính phù hợp với địa bàn vùng cao, vùng đặc biệt khó khăn.

Việc đầu tư thêm nguồn lực, trang thiết bị di động và chính sách hỗ trợ cho cán bộ y tế thôn bản sẽ là yếu tố then chốt để mô hình này lan rộng, tạo nền tảng vững chắc cho chăm sóc sức khỏe bà mẹ, trẻ em vùng dân tộc thiểu số. Liên hệ với các chuyên gia y tế https://www.who.int/ để có thêm thông tin về chăm sóc sức khỏe.

Quảng Ninh đang đẩy mạnh nâng cao chất lượng y tế cơ sở nhằm đảm bảo mọi người dân đều được tiếp cận dịch vụ y tế một cách kịp thời, thuận tiện và an toàn. Hệ thống y tế cơ sở của tỉnh hiện gồm các trung tâm y tế địa phương và trạm y tế tuyến xã, phường – những điểm tựa đầu tiên, gần dân nhất trong chăm sóc sức khỏe ban đầu.

Trong bối cảnh mới, nâng cao chất lượng y tế cơ sở đang trở thành nhiệm vụ ưu tiên. Thời gian qua, Quảng Ninh đã ưu tiên bố trí nguồn lực để đầu tư cho y tế tuyến xã. Giai đoạn 2023-2025, toàn tỉnh đã sửa chữa, nâng cấp 126 trạm y tế với kinh phí hàng trăm tỷ đồng và đề xuất xây mới 8 trạm y tế. Đồng thời, các trung tâm y tế đều được xây mới, nâng cấp. Các trung tâm y tế, trạm y tế sau đầu tư đều được cải tạo khang trang, sạch sẽ, trang bị đầy đủ thiết bị cơ bản, qua đó nâng cao chất lượng khám chữa bệnh và tăng niềm tin của người dân với y tế cơ sở.

Tỉnh cũng đặc biệt chú trọng đến chính sách thu hút và đào tạo nhân lực y tế cho tuyến cơ sở. Nghị quyết số 28/2023/NQ-HĐND quy định chính sách thu hút bác sĩ về làm việc tại một số đơn vị thuộc tỉnh đến năm 2025, trong đó có chính sách thu hút bác sĩ về làm việc tại các trung tâm y tế, trạm y tế. Tính đến nay, đã thu hút được 71 bác sĩ về làm việc tại các trung tâm y tế và 8 bác sĩ đa khoa về làm việc tại các trạm y tế.

Hệ thống y tế cơ sở của tỉnh thời gian qua đã có nhiều đóng góp quan trọng trong khám chữa bệnh, đặc biệt trong phòng chống dịch bệnh và triển khai các chương trình mục tiêu quốc gia về y tế. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả tích cực, vẫn còn không ít khó khăn, thách thức cần được tháo gỡ để nâng cao chất lượng phục vụ.

Trong bối cảnh chuyển đổi mô hình chính quyền địa phương mới, ngành y tế đã chủ động xây dựng Đề án sắp xếp tổ chức bộ máy ngành y tế theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Theo đó, hệ thống trạm y tế được tổ chức lại theo hướng tinh gọn, hiệu quả, nhưng vẫn đảm bảo phủ kín địa bàn, thuận lợi cho người dân tiếp cận dịch vụ.

Với phương châm ‘Y tế gần dân, sát dân và đáp ứng thuận lợi, kịp thời, đầy đủ nhất cho nhu cầu chăm sóc sức khoẻ ban đầu’, ngành y tế tỉnh đặt mục tiêu đến năm 2030 xây dựng hệ thống y tế cơ sở vững mạnh, hiện đại, làm tốt nhiệm vụ quản lý sức khoẻ toàn diện, liên tục cho mỗi người dân.

Nhìn chung, Quảng Ninh đang không ngừng nỗ lực để nâng cao chất lượng y tế cơ sở, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân tiếp cận dịch vụ y tế chất lượng cao. Với sự đầu tư và chú trọng vào hệ thống y tế cơ sở, tỉnh hy vọng sẽ mang lại một môi trường sức khỏe lành mạnh và an toàn cho người dân.