Iran đang ngày càng tỏ ra lo ngại về một loạt các vụ cháy nổ bí ẩn gần đây, mà một số quan chức cho rằng có thể là một phần của chiến dịch phá hoại có phối hợp do Israel thực hiện.

Trong hơn hai tuần qua, nhiều vụ việc liên tiếp xảy ra tại Iran, từ các khu chung cư, nhà máy giày dép, nhà máy lọc dầu cho đến tuyến đường gần sân bay lớn. Những sự cố này đã gây thiệt hại nghiêm trọng, dẫn đến ít nhất một người thiệt mạng và nhiều người bị thương.

Ban đầu, nhà chức trách Iran cho rằng nguyên nhân phần lớn xuất phát từ hạ tầng xuống cấp hoặc rò rỉ khí gas. Tuy nhiên, một số quan chức Iran, bao gồm thành viên của Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo (IRGC), bắt đầu nghi ngờ đây là một chiến dịch phá hoại có phối hợp và nhiều khả năng do Israel đứng sau.

Một quan chức châu Âu thường xuyên theo dõi tình hình Iran cũng chia sẻ nhận định tương tự, cho rằng các vụ việc gần đây mang dấu hiệu của chiến tranh tâm lý và phá hoại có mục tiêu – điều mà Israel từng thực hiện nhiều lần trước đây.

Mặc dù chưa có bằng chứng cụ thể, nhưng những nghi ngờ này không phải là không có cơ sở. Trong quá khứ, Israel từng tiến hành hàng loạt chiến dịch bí mật tại Iran, bao gồm ám sát nhà khoa học, tấn công bằng máy bay không người lái (UAV) nhắm vào các cơ sở hạt nhân và quân sự.

Tháng trước, Israel đã thực hiện chiến dịch không kích kéo dài 12 ngày nhắm vào Iran. Cuối tháng 6, Giám đốc cơ quan tình báo Mossad đưa ra cảnh báo Iran: “Chúng tôi sẽ hiện diện ở đó, như từ trước tới nay”.

Một số vụ cháy xảy ra tại các địa điểm có tính chiến lược, như vụ hỏa hoạn tại nhà máy lọc dầu ở thành phố Abadan phía nam làm ngừng hoạt động một dây chuyền sản xuất. Những vụ khác diễn ra ở các khu dân cư hay xưởng sản xuất, càng làm gia tăng cảm giác bất an trong dân chúng.

Iran được cho là tránh quy kết trách nhiệm lên Israel vì lo ngại sẽ tự đặt mình vào thế phải đáp trả, nhất là khi các cơ sở quân sự và hạ tầng tên lửa của nước này từng bị hư hại nghiêm trọng trong cuộc xung đột gần đây.

Trên mạng xã hội và trong dư luận Iran, nhiều người cho rằng xung đột với Israel chưa hề kết thúc. “Chúng tôi nghĩ đây là hành động của Israel và xung đột có thể tiếp tục leo thang một lần nữa”, một người đàn ông tên Mohammed sống ở thành phố Kashan, nói. Kashan nằm gần một số căn cứ tên lửa và cơ sở hạt nhân của Iran.

Người dân Iran vẫn lo ngại xung đột với Israel có thể leo thang trở lại vào bất cứ lúc nào. Đa số vụ nổ liên quan đến khí gas, nhưng tần suất dày đặc, từ một đến hai vụ mỗi ngày, khiến nhiều người đặt nghi vấn đây không phải là sự cố ngẫu nhiên.

Bên cạnh sự lo âu, người dân Iran còn tìm cách giải tỏa bằng hài hước. Mạng xã hội Iran lan truyền hình ảnh bị chỉnh sửa của Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu, trong đó ông Netanyahu mặc đồng phục công nhân công ty khí đốt Iran. Một tài khoản mạo nhận có liên hệ với Mossad thậm chí còn châm biếm, kêu gọi người dân Iran đốt nhang Esphand – một loại hương cổ truyền dùng để xua đuổi vận rủi.

Ngày 21/7, Cơ quan An ninh Liên bang Nga (FSB) đã thông báo về việc bắt giữ một công dân Moldova đang cư trú tại Liên bang Nga. Người này bị cáo buộc thực hiện hoạt động gián điệp cho Ukraine. Theo thông tin từ FSB, công dân Moldova này đã thiết lập liên lạc với một đại diện của Cơ quan Tình báo Quốc phòng Ukraine qua ứng dụng Telegram từ năm 2024.

Người đàn ông này được cho là đã thu thập và chuyển giao thông tin liên quan đến một đơn vị của Lực lượng Vũ trang Liên bang Nga và một cơ sở công nghiệp-quân sự tại khu vực này theo chỉ đạo của người điều phối. FSB cho biết người điều phối đã hứa hỗ trợ nghi phạm đào tẩu sang Pháp và sau đó di chuyển đến Ukraine để gia nhập một trong các lực lượng vũ trang của nước này nhằm chiến đấu chống lại Liên bang Nga.

Cơ quan điều tra của FSB tại tỉnh Ryazan đã khởi tố vụ án hình sự với tội danh “phản quốc dưới hình thức hoạt động gián điệp” và Tòa án đã ra lệnh tạm giam nghi phạm. FSB cũng cảnh báo rằng tình báo Ukraine đang tích cực tuyển mộ người thông qua Internet, mạng xã hội và các ứng dụng nhắn tin như Telegram và WhatsApp nhằm lôi kéo công dân Nga thực hiện các hành vi phá hoại và khủng bố.

Cơ quan An ninh Liên bang Nga nhấn mạnh rằng bất kỳ ai hỗ trợ chế độ Kiev đều sẽ bị truy tố theo pháp luật. Đây không phải là lần đầu FSB báo cáo về việc phá vỡ các âm mưu khủng bố và phá hoại do Ukraine đứng sau. Tuần trước, một công dân Nga bị tình nghi đang lên kế hoạch đánh bom và tìm cách trốn sang Ukraine đã bị bắn chết trong cuộc đấu súng với lực lượng an ninh tại Tây Siberia.

Trước đó, FSB cũng thông báo về việc bắt giữ hai công dân Nga với cáo buộc thực hiện các nhiệm vụ bí mật thay mặt cho cơ quan tình báo Ukraine, bao gồm lắp ráp các thiết bị nổ tự chế từ các linh kiện được vận chuyển bằng thiết bị bay không người lái. FSB cho biết Kiev đang vận hành một mạng lưới ngầm nhằm buôn lậu hàng cấm vào lãnh thổ Liên bang Nga để hỗ trợ các hoạt động phá hoại và ám sát có mục tiêu.

FSB đã xác định được hai đối tượng cư trú tại vùng Bryansk, phía Tây nước Nga, gần biên giới Ukraine. Những người này có liên hệ với cái mà Cơ quan An ninh Liên bang Nga gọi là “tổ chức khủng bố Ukraine”. Các nghi phạm bị cáo buộc có nhiệm vụ thu hồi thiết bị do UAV thả xuống, chế tạo thiết bị nổ và kiểm tra tình trạng hoạt động của các vũ khí thu được.

FSB cũng cáo buộc các nghi phạm giúp Kiev thực hiện hoạt động trinh sát các cơ sở nhạy cảm và đã tìm thấy một máy quét vô tuyến trong số tang vật, thiết bị này bị cáo buộc được sử dụng để phát hiện các tín hiệu gây nhiễu điện tử và hiệu chỉnh hệ thống UAV để tránh bị can thiệp.