Việc vận hành hệ thống theo tiêu chuẩn quốc tế trong điều kiện thực tế tại Việt Nam không chỉ khẳng định tính khả thi của công nghệ mới, mà còn giúp việc giám định danh tính hài cốt liệt sĩ trên quy mô lớn trở nên khả thi. Dự án ‘Nâng cao năng lực giám định hài cốt trong chiến tranh thông qua hợp tác phát triển, chuyển giao công nghệ và tiếp nhận trang thiết bị, hóa chất, vật tư tiêu hao’ do Viện Sinh học chủ trì đã được phê duyệt theo Quyết định số 557/QĐ-VHL vào ngày 29/3/2024 của Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam.

Trong khuôn khổ dự án, Viện Sinh học, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam phối hợp với Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID), Ủy ban Quốc tế về Người mất tích (ICMP) đã tổ chức cuộc họp định kỳ 6 tháng (lần thứ 3) nhằm cập nhật tiến độ các công việc liên quan tới cơ quan chủ quản cùng các ban, ngành liên quan. Giáo sư, Tiến sĩ Chu Hoàng Hà, Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, Viện trưởng Viện Sinh học nhấn mạnh, dự án được khởi xướng với mục tiêu cao cả là nâng cao năng lực giám định ADN đối với hài cốt liệt sĩ từ thời kỳ chiến tranh, qua đó góp phần giải quyết những vấn đề hậu quả chiến tranh và mang lại niềm tin, sự động viên cho hàng ngàn gia đình liệt sĩ.

Dự án không chỉ mang ý nghĩa khoa học mà còn mang giá trị nhân văn và đạo lý, thể hiện sự tri ân đối với lịch sử dân tộc và trách nhiệm đối với các gia đình vẫn đang mong mỏi thông tin về người thân đã mất. Với vai trò là đối tác hỗ trợ kỹ thuật chủ chốt, Ủy ban Quốc tế về Người mất tích đã tích cực chuyển giao công nghệ hiện đại, đào tạo chuyên môn kỹ thuật cho đội ngũ cán bộ Việt Nam, cũng như hỗ trợ vận hành phòng thí nghiệm và thiết lập hệ thống giám định theo các tiêu chuẩn quốc tế.

Đến nay dự án đã đạt được những kết quả nổi bật, đánh dấu bước tiến mới trong quá trình triển khai như: Hệ thống giải trình tự gen thế hệ mới (NGS) cùng phần mềm phân tích dữ liệu đã được lắp đặt đồng bộ và đưa vào vận hành tại Trung tâm Giám định ADN thuộc Viện Sinh học. Trong thời gian qua, có nhiều khóa đào tạo chuyên sâu đã được tổ chức thành công với sự tham gia của các chuyên gia quốc tế và trong nước.

Đặc biệt, lần đầu tiên kể từ khi dự án bắt đầu, đội ngũ giám định đã triển khai công tác thu thập mẫu sinh phẩm hài cốt tại thực địa. Đội ngũ chuyên môn của dự án đã phối hợp với các cơ quan chức năng tiến hành lấy mẫu tại Nghĩa trang liệt sĩ Trà Lĩnh (tỉnh Cao Bằng), thu được 58 mẫu hài cốt liệt sĩ chưa xác định danh tính. Việc vận hành hệ thống theo tiêu chuẩn quốc tế trong điều kiện thực tế tại Việt Nam không chỉ khẳng định tính khả thi của công nghệ mới, mà còn đánh dấu bước tiến quan trọng trong việc hiện thực hóa mục tiêu giám định danh tính hài cốt liệt sĩ trên quy mô lớn.

Sau khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, nhiều cán bộ tỉnh, huyện đã chuyển về các xã, phường mới để nhận nhiệm vụ. Sự thay đổi này không chỉ mang lại môi trường làm việc mới mà còn tạo ra một “luồng gió mới” cho cơ sở với tinh thần sẵn sàng phục vụ nhân dân.

Gần dân, sát việc là điều mà các cán bộ mới nhận nhiệm vụ tại các xã, phường đang cố gắng thực hiện. Ông Đỗ Văn Sơn, nguyên Trưởng phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Tuần Giáo cũ, nay đảm nhiệm vị trí Chủ tịch UBND xã Chiềng Sinh. Xã Chiềng Sinh được thành lập trên cơ sở sáp nhập 4 xã, trong đó 3 xã đặc biệt khó khăn. Ông Sơn đã xác định trước khi về địa bàn rằng điều kiện hạ tầng, đời sống nhân dân và khả năng tiếp cận dịch vụ công còn hạn chế là nỗi trăn trở.

Ngay trong những ngày đầu nhận nhiệm vụ, ông Sơn đã chủ trì các cuộc họp để nghe cán bộ, công chức xã, thôn, bản chia sẻ tâm tư, nguyện vọng. Trên cơ sở đó, ông thẳng thắn bày tỏ quan điểm, “hiến kế” cho lãnh đạo địa phương trong quá trình chỉ đạo, điều hành cho phù hợp với thực tế. Trong hơn 10 ngày qua, ông Sơn cùng tập thể lãnh đạo xã đã liên tiếp tổ chức các đoàn công tác về cơ sở, vừa để nắm địa bàn, mặt khác kịp thời ghi nhận, tháo gỡ các vấn đề “nóng”. Ông chia sẻ rằng việc hiểu cơ sở, hiểu dân là điều kiện tiên quyết để đưa ra các quyết sách phù hợp và tạo dựng lòng tin với nhân dân.

Ông Hà Quốc Thịnh, nguyên Chủ tịch UBND huyện Mường Chà (cũ), nay là Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã Mường Pồn, cũng xác định tinh thần phục vụ nhân dân. Ông đã chỉ đạo thành lập các tổ công tác xuống các bản để nắm tình hình, lắng nghe người dân và rà soát lại các điểm “nghẽn” phát triển. Mới đây, Bí thư Đảng ủy Hà Quốc Thịnh cùng đoàn cán bộ xã khảo sát thực tế tại bản Cò Chạy 2. Đoàn cán bộ xã đã vượt suối, lưng áo đẫm mồ hôi về bản, để lại nhiều ấn tượng với đông đảo đảng viên và nhân dân địa phương.

Then chốt của then chốt là tinh thần bắt nhịp mô hình vận hành chính quyền địa phương 2 cấp theo hướng “gần dân, sát việc” đang lan tỏa khắp các địa phương trong tỉnh. Bí thư đảng ủy, chủ tịch UBND, cán bộ xã, phường từng bước bám sát cơ sở. Việc điều động cán bộ cấp trên về xã, phường không chỉ là bước sắp xếp lại tổ chức, mà là chuyển biến về tư duy lãnh đạo, từ chỉ đạo hành chính sang phục vụ.

Việc điều động cán bộ cấp trên về cấp xã có trình độ chuyên môn sâu, có kỹ năng ứng dụng nhiều tiến bộ khoa học kỹ thuật, sẽ giúp nâng cao hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị cấp xã. Tuy nhiên, đội ngũ cán bộ công chức cấp xã hiện tại cũng phải tự hoàn thiện rất nhiều để đáp ứng đòi hỏi rất cao của cấp xã mới.

Muốn phục vụ nhân dân tốt hơn, cần phải có cán bộ tốt. Mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, gắn với tổ chức bộ máy, cán bộ mới, gần dân, sát dân, phục vụ dân tốt hơn là chủ trương đúng đắn và hết sức cần thiết. Việc này sẽ giúp tăng cường hiệu quả hoạt động của chính quyền địa phương, nâng cao chất lượng cuộc sống cho nhân dân.

Tìm hiểu thêm về các vấn đề xã hội tại Tuổi Tin Học