Những ngày gần đây, việc một người dân ở Hà Nội bị đe dọa và ép buộc nộp 20 triệu đồng tiền ‘quỹ xóm’ khi tiến hành dọn dẹp khu đất của gia đình đã gây ra nhiều thắc mắc về tính hợp pháp của các khoản thu trong cộng đồng dân cư. Luật sư Đặng Văn Cường, Trưởng Văn phòng Luật sư Chính pháp (Đoàn Luật sư TP Hà Nội) đã có những chia sẻ về vấn đề này.

Luật sư Đặng Văn Cường cho biết, mọi khoản huy động trong cộng đồng dân cư đều phải dựa trên nguyên tắc tự nguyện, công khai và minh bạch. Việc một cá nhân hay nhóm người tự ý đặt ra một mức thu mang tính áp đặt và bắt buộc người khác phải tuân theo là hoàn toàn trái pháp luật.

TS.LS Đặng Văn Cường chỉ ra rằng, đối với các khoản đóng góp tại cộng đồng, Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở đã quy định rất rõ. Các khoản đóng góp, huy động trong cộng đồng dân cư phải tự nguyện, minh bạch và được sự đồng ý của ít nhất 2/3 số hộ gia đình, với sự giám sát của cơ quan nhà nước và cộng đồng.

Luật sư Cường cũng nhấn mạnh rằng, đóng góp phải tự nguyện và không được áp đặt. Trên thực tế, do vấn đề nhận thức và có sự khác biệt giữa quy định pháp luật và phong tục địa phương dẫn đến xung đột lợi ích.

Về việc anh Đ.X.T. bị đe dọa và ép nộp 20 triệu đồng và chỉ nhận một tờ giấy viết tay, luật sư Cường khẳng định đây là hành vi vi phạm nghiêm trọng các quy định về tài chính và kế toán. Việc này không chỉ tiềm ẩn nguy cơ thất thoát, thiếu minh bạch mà còn có thể bị xử lý vi phạm hành chính hoặc thậm chí bị truy cứu trách nhiệm hình sự nếu có dấu hiệu chiếm đoạt hoặc sử dụng sai mục đích.

Trước lập luận của một số người cho rằng ‘đường do dân góp tiền làm thì có quyền thu tiền’, luật sư Đặng Văn Cường khẳng định lập luận này hoàn toàn không có cơ sở pháp lý. Luật sư Cường giải thích, quyền sở hữu tài sản chỉ được xác lập khi có căn cứ hợp pháp. Việc người dân tự nguyện góp tiền làm đường là hành vi vì lợi ích chung và không làm phát sinh quyền sở hữu cá nhân hay nhóm người đối với công trình đó.

Ngoài ra, đường xóm được làm trên đất công hoặc dùng chung cho cộng đồng, thuộc loại tài sản công thuộc sở hữu toàn dân, do Nhà nước thống nhất quản lý. Việc thu phí sử dụng đường bộ chỉ được thực hiện khi có quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền, đi kèm với chứng từ tài chính hợp lệ.

Như vậy, có thể thấy rằng các khoản thu trong cộng đồng dân cư cần phải được thực hiện một cách minh bạch, công khai và dựa trên sự tự nguyện của người dân. Bất kỳ hành vi ép buộc hoặc đe dọa nào cũng có thể vi phạm pháp luật và cần được xử lý nghiêm.

Ủy ban châu Âu gần đây đã giới thiệu một bộ quy tắc thực hành về trí tuệ nhân tạo (AI), nhắm vào các mô hình AI mạnh mẽ. Mục đích chính của bộ quy tắc này là hỗ trợ các nhà cung cấp dịch vụ tuân thủ các yêu cầu của Đạo luật AI, dự kiến có hiệu lực từ ngày 2/8. Trọng tâm của bộ quy tắc tập trung vào các vấn đề quan trọng bao gồm tính minh bạch, quyền sở hữu trí tuệ, an toàn và bảo mật. Một số gã khổng lồ công nghệ như Amazon, Google, Microsoft và IBM, cùng với các nhà cung cấp AI khác như Open AI, Mistral AI của Pháp và công ty khởi nghiệp Aleph Alpha của Đức đã cam kết tham gia vào bộ quy tắc này.

Các công ty cam kết sẽ tuân thủ các nguyên tắc trong bộ quy tắc, bao gồm việc cung cấp thông tin chi tiết về dữ liệu được sử dụng để đào tạo các mô hình AI của họ, các biện pháp được thực hiện để đảm bảo an toàn và bảo mật của các mô hình này, cũng như cách họ đối phó với các vấn đề liên quan đến bản quyền. Những thông tin này sẽ giúp tăng cường sự minh bạch và trách nhiệm giải trình trong việc phát triển và triển khai các công nghệ AI.

Một số nhà cung cấp dịch vụ đáng chú ý đã từ chối tham gia vào bộ quy tắc này. Meta, một trong những công ty công nghệ hàng đầu, đã tuyên bố từ chối tham gia, cho rằng bộ quy tắc có thể hạn chế sự đổi mới và rằng châu Âu đang đi sai hướng trong việc phát triển AI. Tuy nhiên, Meta vẫn phải tuân thủ các nghĩa vụ pháp lý theo Đạo luật AI. Google cũng bày tỏ lo ngại về các quy định AI của châu Âu và ảnh hưởng của chúng đến đổi mới. Ông Kent Walker, Chủ tịch phụ trách các vấn đề toàn cầu của Alphabet, cho biết công ty vẫn lo lắng rằng Đạo luật và bộ quy tắc này có thể làm chậm quá trình phát triển AI ở châu Âu.

Trước đó, Ủy ban châu Âu đã yêu cầu các nhà cung cấp có mô hình GPAI (General Purpose AI) trên thị trường phải cam kết tuân thủ bộ quy tắc trước ngày 1/8. Từ ngày 2/8, 27 quốc gia thành viên EU sẽ chỉ định các cơ quan giám sát quốc gia để đảm bảo các doanh nghiệp trong nước tuân thủ Đạo luật AI. Các doanh nghiệp vi phạm có thể phải đối mặt với mức phạt lên tới 15 triệu euro hoặc 3% doanh thu hàng năm của công ty. Điều này cho thấy sự quyết tâm của châu Âu trong việc thiết lập một khuôn khổ pháp lý rõ ràng và đảm bảo việc áp dụng AI một cách có trách nhiệm.

Trong bối cảnh AI đang phát triển nhanh chóng và ảnh hưởng sâu rộng đến nhiều lĩnh vực, việc Ủy ban châu Âu đưa ra bộ quy tắc thực hành và Đạo luật AI được xem là những bước đi quan trọng. Những quy định này không chỉ nhằm mục đích kiểm soát và hạn chế rủi ro mà còn hướng đến việc tạo điều kiện thuận lợi cho sự đổi mới và phát triển bền vững của công nghệ AI tại châu Âu.

Hà Nội đang đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số trong quy hoạch đô thị, với mục tiêu trở thành một đô thị thông minh, hiện đại và bền vững. Thành phố đã và đang tận dụng các công nghệ tiên tiến như GIS (Hệ thống Thông tin Địa lý), BIM (Mô hình thông tin xây dựng), AI (Trí tuệ nhân tạo) và IoT (Internet vạn vật) trong hoạt động quy hoạch. Điều này nhằm tạo ra một hệ sinh thái quy hoạch hiện đại, nơi mọi công trình, tuyến đường, mạng lưới hạ tầng được mô hình hóa 3D, đánh giá vòng đời, kết nối dữ liệu thời gian thực và hỗ trợ ra quyết định nhanh chóng, chính xác.

Trước mắt, Hà Nội đặt mục tiêu đến năm 2026 sẽ số hóa 100% hồ sơ quy hoạch sử dụng đất và quy hoạch phân khu trên nền GIS. Đến năm 2030, toàn bộ dữ liệu quy hoạch kỹ thuật và kiến trúc của thành phố sẽ được GIS hóa và cung cấp công khai trên nền tảng tra cứu trực tuyến. Việc này không chỉ thể hiện bước tiến về mặt kỹ thuật, mà còn thể hiện cam kết về minh bạch và cải cách hành chính của chính quyền đô thị hiện đại.

Các chuyên gia nhận định rằng, việc ứng dụng công nghệ số trong quy hoạch không chỉ nhằm mục đích xây dựng nhiều hơn, nhanh hơn, mà còn để phát triển hài hòa hơn, bền vững hơn. Đó là tư duy quy hoạch mới mà Hà Nội cần theo đuổi. PGS.TS Trần Hải Dương, chuyên gia công nghệ đô thị, nhấn mạnh rằng Hà Nội đang cần xây dựng một hệ sinh thái dữ liệu thông minh, tích hợp GIS, AI, IoT với Big Data để phục vụ quy hoạch, giám sát và dự báo phát triển đô thị.

Theo lộ trình được Sở Quy hoạch – Kiến trúc Hà Nội công bố, thành phố đặt ra các cột mốc cụ thể: giai đoạn 2025-2026 sẽ hoàn tất số hóa toàn bộ hồ sơ quy hoạch phân khu, quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch hạ tầng kỹ thuật cấp thành phố; giai đoạn 2027-2030 sẽ mở rộng mô hình hóa dữ liệu BIM cho các công trình công cộng, tuyến đường, hạ tầng kỹ thuật chủ chốt; giai đoạn 2030-2035 sẽ triển khai nền tảng tra cứu dữ liệu mở toàn thành phố, kết nối quy hoạch với dữ liệu dân cư, giao thông, môi trường trên nền GIS – BIM – AI.

Tầm nhìn xuyên suốt của lộ trình này là xây dựng một hệ thống ‘bản sao số’ toàn diện cho đô thị Hà Nội, nơi mỗi quyết định quy hoạch đều có căn cứ từ dữ liệu, mô phỏng, phân tích và đánh giá chính sách theo thời gian thực. Để thành công, thành phố cần không chỉ dừng lại ở đầu tư công nghệ, mà còn phải cải cách đồng bộ về thể chế, đào tạo nhân lực, xây dựng văn hóa minh bạch hóa dữ liệu và kết nối cộng đồng. Tất cả những yếu tố này sẽ giúp Hà Nội tiến gần hơn đến mục tiêu trở thành một đô thị thông minh, hiện đại và bền vững.

UBND tỉnh Khánh Hòa vừa tổ chức họp báo để công bố kế hoạch tổ chức hội nghị gặp mặt doanh nghiệp và nhà đầu tư năm 2025. Hội nghị dự kiến sẽ diễn ra vào ngày 25 tháng 7 tại khu du lịch bắc bán đảo Cam Ranh. Sự kiện này được tổ chức với mục đích tạo điều kiện cho các doanh nghiệp và nhà đầu tư gặp gỡ, đối thoại trực tiếp với lãnh đạo tỉnh, đồng thời tháo gỡ những khó khăn và vướng mắc mà họ gặp phải trong quá trình đầu tư tại Khánh Hòa.

Theo Phó chủ tịch UBND tỉnh Trần Hòa Nam, hội nghị này không chỉ là dịp để giao lưu, mà còn thể hiện quyết tâm hành động của chính quyền tỉnh Khánh Hòa trong việc khơi thông niềm tin và tạo lập hệ sinh thái đầu tư minh bạch, hiệu quả. Tỉnh Khánh Hòa cam kết sẽ công khai toàn bộ nội dung phản hồi kèm tiến độ xử lý sau hội nghị để đảm bảo sự minh bạch và hiệu quả thực chất.

Hội nghị sẽ bao gồm các nội dung chính như gặp gỡ các nhà đầu tư chiến lược và doanh nghiệp FDI tiêu biểu; hội nghị chính thức gặp gỡ, đối thoại giữa doanh nghiệp, nhà đầu tư và lãnh đạo tỉnh; và hội nghị chuyên đề về hiện thực hóa tầm nhìn thành phố trực thuộc Trung ương. Tỉnh Khánh Hòa cũng tái khẳng định cam kết tiếp tục cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, đồng hành cùng doanh nghiệp và đảm bảo quyền lợi cho các doanh nghiệp ở mức độ tốt nhất.

Về việc tháo gỡ vướng mắc tại 11 dự án tồn đọng kéo dài, tỉnh Khánh Hòa đã đặt mục tiêu giải quyết trong năm nay và phấn đấu hoàn thành trước tháng 10 năm 2025. Việc giải quyết những vướng mắc này không chỉ giúp các doanh nghiệp yên tâm đầu tư mà còn góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế – xã hội của tỉnh Khánh Hòa.

Với những nỗ lực và cam kết của mình, tỉnh Khánh Hòa hy vọng sẽ tạo ra một môi trường đầu tư hấp dẫn và hỗ trợ, giúp các doanh nghiệp và nhà đầu tư yên tâm khi thực hiện các dự án tại đây. Hội nghị gặp mặt doanh nghiệp và nhà đầu tư năm 2025 được kỳ vọng sẽ là một bước tiến quan trọng trong việc củng cố niềm tin và tăng cường hợp tác giữa chính quyền và cộng đồng doanh nghiệp.

Sau gần 40 năm thực hiện công cuộc đổi mới, kinh tế Việt Nam đã có những bước tiến đáng kể, trở thành một trong những nền kinh tế năng động nhất trên thế giới. Quy mô GDP của Việt Nam đã tăng từ 8 tỷ USD vào năm 1986 lên ước đạt 476,3 tỷ USD vào năm 2024, gấp 59,5 lần. Thành tựu này là kết quả của nhiều nỗ lực và đổi mới trong chính sách kinh tế của Đảng và Nhà nước.

Tuy nhiên, để xây dựng một nước Việt Nam hùng cường, Đảng và Nhà nước đã xác định cần phải xây dựng nền kinh tế vững mạnh, hội nhập quốc tế sâu rộng. Trong Nghị quyết số 66-NQ/TW, Bộ Chính trị đã ban hành nghị quyết về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật, với mục tiêu tạo dựng một xã hội thực sự dân chủ, bình đẳng, an toàn, minh bạch. Mục tiêu của Nghị quyết là tạo ra một hệ thống pháp luật dân chủ, công bằng, đồng bộ, thống nhất, công khai, minh bạch, khả thi.

Theo đó, Nghị quyết đặt ra mục tiêu đến năm 2030, Việt Nam sẽ có hệ thống pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới. Đây là một bước đi chiến lược khẳng định vai trò trung tâm của pháp luật là công cụ kiến tạo phát triển. Để thực hiện mục tiêu này, Đảng và Nhà nước cần tạo dựng và thực thi cơ chế bền vững trong cải cách thể chế, đảm bảo 3 tiêu chuẩn: đảm bảo chất lượng, sự phù hợp với thực tiễn của các quy định hiện hành; nâng cao hiệu quả và tính minh bạch trong thực thi pháp luật; kiểm soát chất lượng của những quy định mới.

Ngoài ra, Đảng và Nhà nước cũng cần tập trung vào xây dựng Nhà nước kiến tạo, quản trị, tạo dựng chính sách với tầm nhìn chiến lược. Đây là điều kiện cần, mang tính then chốt, là nền tảng quan trọng để đất nước phát triển nhanh, bền vững và hội nhập sâu rộng.

Một vấn đề quan trọng khác là giáo dục và đào tạo. Nghị quyết số 29-NQ/TW ngày 4/11/2013 của Hội nghị Trung ương 8 khóa XI về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo thể hiện sự quan tâm sâu sắc và toàn diện của Đảng đối với giáo dục và đào tạo. Tuy nhiên, giáo dục và đào tạo nước ta vẫn còn nhiều bất cập, cần đổi mới toàn diện. Cải cách hệ thống giáo dục và đào tạo cần hướng đến mục tiêu đào tạo con người có tri thức nguyên bản, có khả năng tư duy phản biện độc lập, có năng lực tự học, tự khám phá.

Cùng với đó, cần xây dựng nền giáo dục dạy cách sáng tạo ra tri thức, chứ không chỉ học lại tri thức sẵn có. Điều này đòi hỏi đất nước cần khẩn trương tái cơ cấu lại nền kinh tế, phù hợp với xu hướng phát triển các ngành, lĩnh vực của kinh tế thế giới.

Phát triển kinh tế tư nhân cũng là một động lực quan trọng của nền kinh tế quốc gia. Đảng và Nhà nước cần thực hiện các chính sách cởi mở, minh bạch, công bằng để kinh tế tư nhân và doanh nghiệp dân tộc hình thành, phát triển bền vững.

Tóm lại, để xây dựng một nước Việt Nam hùng cường, Đảng và Nhà nước cần thực hiện đồng bộ các giải pháp về thể chế kinh tế, xây dựng Nhà nước kiến tạo, quản trị, tạo dựng chính sách với tầm nhìn chiến lược; cải cách triệt để hệ thống giáo dục; cơ cấu lại nền kinh tế, đổi mới mô hình tăng trưởng; kiến tạo, phát triển kinh tế tư nhân, doanh nghiệp dân tộc.