Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) mới đây đưa ra nhận định rằng bộ máy quân sự của Nga đã trở thành một thành phần không thể thiếu trong động lực phát triển kinh tế của đất nước. Ngành công nghiệp quốc phòng của Nga được dự báo sẽ tiếp tục mở rộng, ngay cả sau khi cuộc xung đột ở Ukraine kết thúc.

CSIS cho biết rằng sức chiến đấu của Nga vẫn được duy trì mạnh mẽ bất chấp các lệnh trừng phạt sâu rộng của phương Tây đối với chính quyền Tổng thống Vladimir Putin. Mặc dù những dấu hiệu rạn nứt đã bắt đầu xuất hiện trong nền kinh tế Nga, nhưng các nhà phân tích của CSIS tin rằng nền kinh tế này vẫn có khả năng trụ vững trong vài năm tới.

Theo báo cáo của CSIS, chi tiêu quốc phòng của Nga dự kiến sẽ đạt mức kỷ lục thời hậu Xô Viết là 6,3% GDP vào năm 2025 và có thể còn tăng cao hơn nữa. Các nhà phân tích của CSIS lưu ý rằng nền kinh tế Nga nhiều khả năng vẫn bền vững trong vài năm tới và họ dự báo Điện Kremlin có thể duy trì nỗ lực chiến đấu trong một cuộc chiến tiêu hao ít nhất cho đến năm 2027.

Báo cáo của CSIS được đưa ra trong bối cảnh có nhiều dấu hiệu đáng lo ngại đối với kinh tế Nga. Hoạt động sản xuất đã giảm sút trong tháng 6 vừa qua và lĩnh vực việc làm cũng bị ảnh hưởng. Tăng trưởng GDP đã chậm lại còn 1,4% trong quý I, giảm mạnh so với mức 4,5% của quý trước. Tuy nhiên, Nga đã vượt qua khó khăn nhờ vào sự phát triển của tổ hợp công nghiệp-quân sự.

Các nhà phân tích của CSIS nhấn mạnh rằng sau khi phải hứng chịu các lệnh trừng phạt nghiêm ngặt chưa từng có từ phương Tây, Nga đã xoay xở để vượt qua nhiều hạn chế về kinh tế, duy trì doanh thu từ việc bán năng lượng ở mức cao và cân bằng ngân sách, đầu tư vào ngành công nghiệp quân sự và quốc phòng, tăng cường sản xuất vũ khí, trang thiết bị trong nước và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Đồng rúp Nga đã tăng trưởng đáng kể trong năm 2025 và tăng 45% so với đồng USD Mỹ trong năm nay. Lãi suất tiền gửi bằng rúp cũng tăng trưởng mạnh mẽ, giúp thu hút người tiết kiệm, đầu tư. Nga đã thiết lập được mạng lưới cơ sở hạ tầng rộng lớn, huy động nỗ lực của cả các tổ chức nhà nước và tư nhân. Điều đó khiến bất kỳ sự giảm thiểu đáng kể nào trong hoạt động quân sự rất khó xảy ra.

Trong trường hợp Nga và Ukraine đạt được lệnh ngừng bắn, Moscow vẫn có thể tái thiết và mở rộng lực lượng vũ trang trong thập kỷ tới. Nga đang chuẩn bị cho một cuộc đối đầu lâu dài với NATO, quyết tâm hiện đại hóa lực lượng và thử thách quyết tâm của phương Tây. Ngoài vũ khí thông thường, Nga đã đẩy mạnh tác chiến hỗn hợp. Hiện nay, Nga đang đặt ra thách thức lớn hơn đối với an ninh châu Âu so với thời điểm đầu năm 2022.

Những cải cách quân sự quy mô lớn đang diễn ra báo hiệu rằng Nga có thể đang chuẩn bị cho một cuộc đối đầu với NATO trong tương lai gần. Với những bước đi chiến lược này, Nga đang thể hiện quyết tâm duy trì vị thế quân sự và kinh tế trong khu vực và trên thế giới.

Tổng thống Nga Vladimir Putin vừa lên tiếng bảo vệ nỗ lực nội địa hóa ngành công nghiệp sản xuất ô tô của Nga, một quá trình kéo dài hàng thập kỷ. Trong một cuộc phỏng vấn với nhà báo Pavel Zarubin đăng ngày 20-7, ông Putin cho rằng việc phát triển ngành công nghiệp ô tô nội địa là điều thiết yếu để bảo vệ quyền tự chủ về kinh tế và chính trị của đất nước.

Ông nhắc lại vào thập niên 1990, một số thành viên trong chính phủ đã muốn từ bỏ việc phát triển ngành công nghiệp ô tô và chuyển sang phụ thuộc vào xe nhập khẩu, nhưng ông đã phản đối quan điểm này. Ông Putin nhấn mạnh: “Chúng ta phải nói đến vấn đề độc lập công nghệ. Nếu chúng ta mua tất cả mọi thứ chỉ bằng nguồn thu từ dầu khí trong khi phương Tây giờ đây cố gắng cắt đứt chúng ta khỏi dầu khí thì nước Nga sẽ đơn giản là đánh mất khả năng cạnh tranh, cùng với đó là chủ quyền quốc gia.”

Quá trình phát triển ngành công nghiệp ô tô của Nga bắt đầu từ việc hợp tác với các đối tác phương Tây, khi họ được cấp phép xây dựng các nhà máy lắp ráp tại Nga. Từ đầu thập niên 2010, chính quyền Nga đã dần siết chặt yêu cầu nội địa hóa, buộc các hãng sản xuất phải chế tạo nhiều phụ tùng hơn ngay tại Nga. Ông Putin tự hào: “Đó là công việc nghiêm túc. Về cơ bản chúng ta đã tự tạo ra những chiếc ô tô của riêng mình.”

Nỗ lực này đã phát huy hiệu quả sau khi xung đột Nga – Ukraine nổ ra năm 2022, dẫn đến làn sóng các công ty phương Tây rút khỏi Nga khi phương Tây áp lệnh trừng phạt lên Matxcơva. Theo hãng phân tích Autostat, trong năm 2024, Nga đã bán hơn 1,5 triệu xe khách mới, tăng 48% so với năm trước, trong đó ô tô Lada chiếm khoảng 28% thị phần với 436.155 xe, tiếp tục giữ vị trí dẫn đầu thị trường.

Tuy nhiên, các vị trí còn lại trong top 10 đều thuộc về các thương hiệu Trung Quốc. Tổng thống Putin từ lâu đã đích thân quảng bá cho ngành công nghiệp ô tô nội địa và thường xuyên xuất hiện khi lái xe Lada hoặc Kamaz. Ông cũng sử dụng xe limousine của thương hiệu xe sang Aurus – sản xuất tại Nga – làm xe tổng thống. Năm 2024, ông đã tặng xe Aurus cho nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un và Quốc vương Bahrain Hamad bin Isa Al Khalifa.