Nhân dịp kỷ niệm 75 năm thành lập quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và Liên bang Nga, một triển lãm nghệ thuật đặc biệt mang tên “Thầy – Trò: Giai điệu một con đường” đã được khai mạc tại Phòng trưng bày Nghệ thuật Zurab Tsereteli thuộc Học viện Nghệ thuật Nga ở thủ đô Moskva. Triển lãm này quy tụ khoảng 90 tác phẩm đa dạng bao gồm hội họa, đồ họa, điêu khắc và mỹ thuật trang trí của các nghệ sĩ bậc thầy Liên Xô, Nga cùng các học trò Việt Nam.

Sự kiện này đã vinh dự đón tiếp phu nhân Tổng Bí thư Ngô Phương Ly, Đại sứ Việt Nam tại Nga Đặng Minh Khôi và phu nhân, Đại sứ Nga tại Việt Nam Gennady Bezdetko và phu nhân, cùng đông đảo quan chức hai nước và người yêu nghệ thuật. Phát biểu tại lễ khai mạc, Chủ tịch Học viện Nghệ thuật Nga Vasily Tsereteli bày tỏ niềm vinh dự tổ chức triển lãm tuyệt đẹp này, thể hiện sự kế thừa giữa các thế hệ họa sĩ Nga – Việt.

Ông chỉ ra rằng, các tác phẩm của trường phái hội họa Việt Nam và trường phái hiện thực Nga cho thấy rằng thầy trò trong cùng một không gian vẫn sáng tạo nên những tác phẩm nghệ thuật thị giác đẳng cấp thế giới. Thứ trưởng Bộ Văn hóa Liên bang Nga Andrei Malyshev khẳng định hợp tác trong đào tạo ở lĩnh vực sáng tạo giữa hai nước đã được triển khai rộng rãi từ lâu, để ngày nay đã hình thành nên ‘con đường’ nghệ thuật gắn bó như cái tên gọi triển lãm ‘Thầy và Trò…’.

Triển lãm phản ánh bản chất sâu sắc nhất của mối quan hệ giữa hai nước, là ví dụ sinh động về tình hữu nghị và hợp tác bền chặt giữa hai dân tộc. Triển lãm trưng bày 5 tác phẩm của họa sĩ, Nghệ sĩ Nhân dân Ngô Mạnh Lân, cha của phu nhân Tổng Bí thư Ngô Phương Ly – một trong những sinh viên Việt Nam đầu tiên theo học tại Liên Xô từ năm 1962.

Sau những năm học tập tại Liên Xô, họa sĩ Ngô Mạnh Lân đã trở thành một họa sĩ hoạt hình lớn, một nhà giáo đáng kính của nhiều thế hệ học sinh. Phu nhân Ngô Phương Ly chỉ ra rằng Triển lãm đã minh chứng cho kết quả tốt đẹp trong hợp tác đào tạo nói chung, đào tạo mĩ thuật nói riêng, giữa hai nước.

Xúc động trước tình cảm và sự trân trọng từ phía giới chuyên gia nghệ thuật Nga dành cho các tác phẩm của họa sĩ Ngô Mạnh Lân, phu nhân Ngô Phương Ly khẳng định Triển lãm sẽ góp phần không nhỏ để củng cố tình hữu nghị và mối quan hệ truyền thống tốt đẹp giữa hai nước. Nhân dịp này, phu nhân Ngô Phương Ly đã vinh dự nhận Huy chương vàng ‘Dành cho người xứng đáng’ từ Viện Hàn lâm Nghệ thuật Nga vì những đóng góp tích cực cho sự phát triển nghệ thuật và quan hệ văn hóa quốc tế.

Đồng thời, nhà điêu khắc Đào Châu Hải – học trò của Giáo sư, họa sĩ Nhân dân P.I. Bondarenko – cũng được trao tặng danh hiệu Viện sĩ nước ngoài danh dự của Viện Hàn lâm Nghệ thuật Nga. Triển lãm sẽ diễn ra đến ngày 28/9 tại thủ đô Moskva, cho phép khán giả yêu nghệ thuật, trân quí tình hữu nghị Việt – Nga chiêm ngưỡng các tác phẩm nghệ thuật hòa quyện giữa sự tận tình dìu dắt của người Thầy Nga và sự tiếp thu – sáng tạo của Trò Việt Nam.

Trong thế giới nghệ thuật đa dạng và đầy màu sắc, có những nghệ sĩ không ngại thể hiện cá tính riêng biệt của mình. Đoàn Nguyên, một họa sĩ trẻ đến từ Nam Định, là một trong số đó. Với phong cách sáng tác độc đáo, Nguyên đã thu hút sự chú ý của cộng đồng mạng trong mấy năm gần đây.

Tôi có cơ hội gặp gỡ Đoàn Nguyên trong một chuyến đi đến Nam Bộ để tham gia trại sáng tác tại Vũng Tàu. Cùng với nhà thơ trẻ Nguyễn Hải Yến, chúng tôi quyết định ghé thăm chàng nghệ sĩ kỳ dị này. Địa chỉ mà Nguyên cung cấp khiến tôi phải suy nghĩ lại: khu nghĩa địa Thới, Trần Thị Cờ, quận 12, TP. Hồ Chí Minh. Không gian này có vẻ hoang vắng và rợn người, nhưng khi gặp Nguyên, tôi đã bị thu hút bởi nụ cười thân thiện và phong cách bụi bặm của anh.

Khi đến nhà của Đoàn Nguyên, tôi đã bị ấn tượng bởi không gian đầy màu sắc và hỗn độn. Sơn màu loang lổ khắp quần áo và không gian sống, những bức tranh dang dở và các vật dụng nghệ thuật ngổn ngang. Nguyên giải thích rằng rượu của anh chủ yếu là do mọi người tặng và cho. Không gian này có vẻ không phù hợp với đại đa số người người nhưng với Nguyên nó lại là một ốc đảo yên bình.

Nguyên tự chấp nhận mình là kẻ ‘điên’, với vẻ bề ngoài khác biệt đã gây sự chú ý của mọi người về một hình ảnh độc đáo, dị thường. Khi hỏi điều gì đã khiến Nguyên chọn cách sống biệt lập ở nơi hoang vắng này, anh hồn nhiên bộc bạch rằng thế giới này có lẽ không hợp với anh. Anh chọn sự bình yên để có thể sáng tạo một cách xuất thần.

Cái ‘điên’ của Nguyên không phải là sự mất trí mà là đỉnh điểm của thăng hoa, cảm xúc tuyệt đối trong tự do sáng tạo. Anh sáng tạo như một sự biểu đạt, tái tạo những giấc mơ. Những bức tranh của Nguyên phản ánh chất ‘điên’ của một tâm hồn nghệ sĩ tự do, khác biệt, luôn tìm kiếm sự hoàn mỹ của những giấc mơ trong cái không hoàn mỹ của đời thường.

Đoàn Nguyên, tên khai sinh Đoàn Văn Nguyên, sinh năm 1981 tại Nam Định. Từng theo học Đại học Mỹ thuật TP. Hồ Chí Minh, nhưng do hoàn cảnh gia đình, phải nghỉ học, đi chép tranh kiếm sống. Sau thấy bế tắc, nhàm chán với việc chép tranh, Nguyên chuyển sang sáng tác. Với trang phục, bề ngoài cùng phong cách sáng tác quái dị như người tới từ một hành tinh ma mị, Nguyên có niềm đam mê mãnh liệt với hoa sen.

Dù bị đồn đoán là ‘điên’, ‘khùng’, ‘dị biệt’ nhưng Nguyên không bận tâm, không một lời giải thích. Cứ sống và tự do sáng tác theo cảm xúc và suy nghĩ hồn nhiên của mình. Tiếp xúc với Nguyên, tôi mới hiểu rõ: con người em đôn hậu, hiền lành, dễ mến.

Nguyên chia sẻ rằng làm nghệ thuật mà bị quản lý thì coi như là chết rồi. Anh muốn sống và vẽ hoàn toàn tự do, thả hồn theo trí tưởng tượng và tiềm thức dẫn dắt, không muốn đặt mình trong giới hạn, khuôn mẫu của xã hội.

Đoàn Nguyên và tranh của anh có thể là điên rồ trong mắt nhiều người, nhưng đó là sự thăng hoa phóng khoáng, dị biệt đến tột độ của một tâm hồn nghệ sĩ thực thụ, khẳng định cái riêng độc đáo của mình trong đời sống mỹ thuật đương đại.

Ngày gần đây, họa sĩ Trần Thanh Thục đã có buổi chia sẻ đặc biệt tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam trong khuôn khổ chuỗi chương trình ‘Art Talk – Những nẻo đường nghệ thuật’. Với chủ đề ‘Trần Thanh Thục – Lặng lẽ một dòng tranh vải’, buổi giao lưu đã hé mở hành trình hơn 40 năm gắn bó với tranh vải của nữ họa sĩ.

Tranh vải, một chất liệu độc đáo và đầy thách thức trong mỹ thuật đương đại, không phải là lựa chọn phổ biến trong giới nghệ thuật. Tuy nhiên, với Trần Thanh Thục, đây là ngôn ngữ phù hợp nhất để kể những câu chuyện về ký ức, thiên nhiên, phụ nữ, thân phận và những góc nhìn đời thường. Những tác phẩm của họa sĩ không chỉ dừng lại ở giá trị thẩm mỹ mà còn ẩn chứa những lớp ý nghĩa sâu sắc.

Các tác phẩm của họa sĩ Trần Thanh Thục như những bài thơ thị giác, tái hiện cảnh sắc thiên nhiên, hình ảnh thiếu nữ, mái nhà xưa, con thuyền, lũy tre… bằng lớp lang màu sắc trầm ấm và bố cục dung dị. Tại buổi trò chuyện, họa sĩ đã chia sẻ về quy trình sáng tác của mình, từ việc chọn vải, cảm nhận màu sắc đến bố cục. Những mảnh vải được lựa chọn tỉ mỉ, không theo quy tắc máy móc mà theo cảm xúc và trực giác, tạo nên những điểm nhấn có hồn trong tác phẩm.

Tranh vải với họa sĩ Trần Thanh Thục không phải là sự thử nghiệm mà là một lựa chọn đã chín muồi. Hành trình của bà là minh chứng cho sự bền bỉ và khát vọng làm nghề nghiêm túc. Sáng tác tranh vải là một hành trình đầy thử thách và kiên nhẫn. Khó khăn đến từ chất liệu, kỹ thuật và thời gian hoàn thiện một tác phẩm. Việc lựa chọn và xử lý chất liệu đòi hỏi sự tỉ mỉ và kiên nhẫn cao độ.

Đằng sau vẻ nữ tính của tranh là tinh thần rất kiên cường. Quá trình làm nên một tác phẩm tranh vải hoàn chỉnh đòi hỏi tất cả đều làm bằng tay. Đây là hành trình chậm rãi nhưng cũng là hành trình của sự lắng sâu và đi đến tận cùng bản ngã nghệ thuật. Trong suốt hơn 40 năm gắn bó với tranh vải, họa sĩ Trần Thanh Thục đã vượt qua những trở ngại âm thầm bằng sự kiên nhẫn và tình yêu bền bỉ với chất liệu.

Tranh vải không chỉ là phương tiện biểu đạt mà còn là một phần gắn bó máu thịt với cuộc đời và cảm xúc của người nghệ sĩ. ‘Art Talk – Những nẻo đường nghệ thuật’ là chuỗi chương trình do Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam khởi xướng, nhằm tạo ra không gian đối thoại giữa công chúng và nghệ sĩ. Mỗi buổi trò chuyện là dịp để công chúng hiểu sâu hơn về hành trình sáng tác của một nghệ sĩ đương đại Việt Nam.

Triển lãm nghệ thuật “Giữa tâm vạn vật” đang được tổ chức tại Annam Gallery, với sự tham gia của 7 họa sĩ đương đại Việt Nam nổi bật, bao gồm Nguyễn Hà My, Một Quả Tắc, Phan Thị Thanh Nhã, Đoàn Quốc, Hoài Phương, DAOS501 và David Arthur Lang. triển lãm này trình bày hơn 20 tác phẩm nghệ thuật, lấy cảm hứng từ hình tượng xoắn ốc – biểu tượng của sự trưởng thành và chuyển hóa nội tâm.

Thông qua các tác phẩm nghệ thuật đa dạng về chất liệu và kỹ thuật, triển lãm “Giữa tâm vạn vật” mang đến một hành trình nghệ thuật sâu sắc, khơi gợi những ký ức, cảm xúc và trí tưởng tượng đã bị lãng quên của mỗi người. Đây không chỉ là một sự kiện nghệ thuật thông thường mà còn là một cơ hội để công chúng trải nghiệm và khám phá thế giới nội tâm phong phú của con người.

Được tổ chức với mục tiêu kiến tạo những trải nghiệm nghệ thuật có chiều sâu, tôn vinh tinh thần sáng tạo Việt đương đại và lan tỏa giá trị nhân văn, triển lãm cũng hỗ trợ giáo dục cho trẻ em có hoàn cảnh khó khăn. Sự kiện này mở cửa tự do từ ngày 24/7 đến ngày 7/8 tại sảnh chính Khách sạn New World Sài Gòn, mang đến một không gian mở và sống động cho cộng đồng yêu nghệ thuật.

Đến với triển lãm “Giữa tâm vạn vật”, người xem sẽ được dẫn dắt vào một hành trình sống lại với những cảm xúc và ký ức tuổi thơ, nơi mà thế giới chưa từng bị giới hạn và những giấc mơ còn được nuôi dưỡng. triển lãm này không chỉ là một cuộc trưng bày nghệ thuật thông thường, mà còn là một khoảng lặng để mỗi người có thể nhìn lại bản thân, chiêm nghiệm và soi chiếu vào chính mình.

Tại đây, nghệ thuật, vạn vật và con người gặp nhau, tạo nên một không gian đối thoại văn hóa và cộng đồng. Qua đó, triển lãm “Giữa tâm vạn vật” hiện thực hóa vai trò của nghệ thuật trong việc kết nối con người và khơi gợi những giá trị tích cực trong xã hội.

Nghệ thuật sơn mài truyền thống của Việt Nam đang được tiếp tục phát huy và nâng tầm bởi thế hệ trẻ hôm nay. Họa sĩ Chu Nhật Quang, một cái tên nổi bật trong giới hội họa Việt Nam, đã và đang tiếp tục hành trình của mình trong việc tái hiện lịch sử dân tộc qua nghệ thuật sơn mài.

Sau triển lãm ‘Dấu thiêng’ tại Khu di tích Hoàng thành Thăng Long vào năm 2024, họa sĩ Chu Nhật Quang chuẩn bị giới thiệu 20 tác phẩm sơn mài khổ lớn tại triển lãm ‘Mùa xuân Độc lập’ nhân Kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9. Quá trình sáng tạo của họa sĩ Chu Nhật Quang bắt nguồn từ niềm đam mê và tình yêu với nghệ thuật sơn mài truyền thống của dân tộc.

Với 7 năm theo học nghệ thuật ở nước ngoài và tiếp thu tư duy hội họa phương Tây, nhưng Chu Nhật Quang đã lựa chọn sơn mài truyền thống của Việt Nam. Sự đam mê này đã được hun đúc từ những ngày tháng sống trong không gian căn hộ chật chội ở ngõ nhỏ Hà Nội của ông nội, Nghệ sĩ Nhân dân Chu Mạnh Chấn và cha, Nghệ sĩ Ưu tú Chu Lượng, hai họa sĩ sơn mài nổi tiếng.

Họa sĩ Chu Nhật Quang đã tìm tòi và phát huy kỹ thuật làm vóc tranh và tạo màu sơn mài truyền thống. Anh đã vượt qua được những giới hạn của sơn mài truyền thống để tạo ra nhiều màu thể hiện trong tranh. Không chỉ vậy, anh còn mạnh dạn tìm tòi và nghiên cứu thể hiện sơn mài trên những bức vóc khổ lớn liền khối từ nguyên liệu tái chế.

Triển lãm ‘Mùa xuân Độc lập’ sẽ diễn ra tại Bảo tàng Hồ Chí Minh, bao gồm 20 bức tranh cỡ lớn, trong đó có những bức lên tới gần 20m2. Nội dung của triển lãm giống như một hành trình qua từng sự kiện tiêu biểu của lịch sử dân tộc, với hình khối kiến trúc mang vẻ đẹp đặc trưng vùng, miền trong sự thống nhất chung của văn hóa dân tộc.

Điểm nhấn của triển lãm là các tác phẩm sơn mài hai mặt ‘Bác Hồ đọc Tuyên ngôn Độc lập’ và ‘Bắc Nam thống nhất’, mỗi bức nặng 2 đến 3 tấn. Hình tượng vị lãnh tụ kính yêu của dân tộc được thể hiện sinh động, khắc họa tầm vóc trí tuệ, sự bao dung cùng tình cảm của Người với đất nước và nhân dân.

Cùng với đó là loạt tranh khổ lớn mang tên ‘Con đường Bác Hồ’, tái hiện hành trình ra đi tìm đường cứu nước của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Bức chân dung sơn mài lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc năm 1920 cũng là một điểm nhấn của triển lãm, với hình ảnh phía trước là chân trời giải phóng rộng mở cho dân tộc.

Theo Nghệ sĩ Ưu tú Chu Lượng, ‘Cái hay và độc đáo là Quang sáng tạo tranh về đề tài lịch sử dưới con mắt cũng như cách hiểu của những người trẻ hôm nay. Tôi rất mừng vì họ đã biết cảm nhận, nghĩ về lịch sử đúng hướng và đã bắt đầu kế tiếp chúng tôi gánh trên vai trách nhiệm người nghệ sĩ với đất nước và dân tộc’.