Đồng hồ sinh học điều chỉnh节 như thế nào khi ở những nơi có nhiệt độ cao

Linh — Wed, 03 Sep 2025 18:11:20 +0000

Một nghiên cứu gần đây đã khám phá ra khả năng đáng kinh ngạc của đồng hồ sinh học con người trong việc duy trì nhịp điệu 24 giờ ổn định ngay cả trong điều kiện nhiệt độ cao. Các nhà nghiên cứu từ Trung tâm Khoa học Toán học và Lý thuyết Liên ngành RIKEN (iTHEMS) tại Nhật Bản đã thực hiện nghiên cứu này, làm sáng tỏ thêm về cơ chế phức tạp chi phối các hoạt động hàng ngày của chúng ta.

Đồng hồ sinh học là một hệ thống nội sinh tinh vi giúp điều chỉnh các chức năng sinh lý và hành vi của cơ thể theo chu kỳ 24 giờ. Tuy nhiên, nhiệt độ có thể ảnh hưởng đáng kể đến tốc độ của các phản ứng sinh học, từ đó có khả năng làm gián đoạn sự ổn định của đồng hồ sinh học. Để đối phó với thách thức này, các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra một hiện tượng gọi là bù trừ nhiệt, cho phép đồng hồ sinh học giữ nguyên nhịp điệu.

Các nhà nghiên cứu đã sử dụng một kỹ thuật toán học tiên tiến gọi là phương pháp nhóm tái chuẩn hóa để phân tích dữ liệu một cách sâu sắc. Qua đó, họ đã phát hiện ra rằng hình dạng của chu kỳ gene thay đổi ở nhiệt độ cao, với mức độ RNA thông tin (mRNA) tăng lên nhanh chóng rồi giảm dần. Sự điều chỉnh hình dạng này đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì độ dài chu kỳ của đồng hồ sinh học, đảm bảo rằng các hoạt động sinh lý của cơ thể vẫn được thực hiện đúng đắn.

Khi nhiệt độ tăng lên, hình dạng của sóng gene biểu hiện sự thay đổi, trở nên không đối xứng, tương tự như hình dạng của răng cưa. Sự biến đổi hình dạng này đóng một vai trò quan trọng trong việc giúp đồng hồ sinh học duy trì độ chính xác và ổn định. Đồng thời, các nhà nghiên cứu cũng nhận thấy rằng hiện tượng này không chỉ giới hạn ở một vài loài; thay vào đó, nó xuất hiện ở nhiều loài khác nhau, bao gồm cả ruồi, chuột và nấm.

Đồng hồ sinh học có ảnh hưởng sâu sắc đến sức khỏe tổng thể của con người. Bất kỳ sự gián đoạn nào trong hoạt động của nó đều có thể dẫn đến các vấn đề về khả năng thích nghi với thay đổi múi giờ và làm việc theo ca. Từ nghiên cứu này, các nhà khoa học kỳ vọng sẽ mở ra những hướng nghiên cứu mới trong việc phát triển các liệu pháp điều trị nhắm vào các rối loạn sinh học và nâng cao hiểu biết về mối quan hệ phức tạp giữa nhiệt độ và đồng hồ sinh học.

Nghiên cứu này đã được công bố chính thức trên tạp chí PLOS Computational Biology, góp phần vào kho tàng kiến thức về đồng hồ sinh học và cơ chế hoạt động của nó trong các điều kiện khác nhau.

Tắm nắng chiều giúp ngủ ngon

Linh — Thu, 24 Jul 2025 09:32:34 +0000

Lợi ích của việc tiếp xúc với ánh nắng mặt trời vào buổi chiều không chỉ dừng lại ở việc thư giãn sau một ngày làm việc mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc cải thiện sức khỏe tổng thể. Theo BS.CKI Nguyễn Hữu Khánh, chuyên gia tại Trung tâm Khoa học Thần kinh, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, ánh sáng mặt trời có tác động trực tiếp đến nhịp sinh học của con người, giúp điều chỉnh chu kỳ thức – ngủ tự nhiên. Thông qua cơ chế này, ánh sáng mặt trời hỗ trợ điều hòa các hoạt động sinh học, từ đó mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe.

Ánh sáng tự nhiên có khả năng tác động trực tiếp lên vùng dưới đồi của não bộ, nơi đóng vai trò quan trọng trong việc sản xuất melatonin – một loại hormone chính giúp thúc đẩy buồn ngủ. Khi tiếp xúc với ánh sáng mặt trời vào thời điểm thích hợp, đặc biệt là vào chiều muộn, cơ thể sẽ dễ dàng điều chỉnh và chuẩn bị cho giấc ngủ đêm. Điều này không chỉ giúp đồng hồ sinh học hoạt động ổn định hơn mà còn đảm bảo cơ thể có thể dễ dàng đi vào giấc ngủ ban đêm và thức dậy tỉnh táo vào sáng hôm sau.

Ngoài ra, tiếp xúc với ánh nắng mặt trời còn mang lại lợi ích trong việc kích thích cơ thể tổng hợp vitamin D – một dưỡng chất thiết yếu đối với hệ miễn dịch, thần kinh và giấc ngủ. Thiếu vitamin D có thể dẫn đến tăng nguy cơ mất ngủ, ngủ không sâu giấc, kéo theo cảm giác mệt mỏi kéo dài vào ban ngày. Đặc biệt, ánh nắng buổi chiều giúp cơ thể hấp thu vitamin D tự nhiên qua da, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe.

Đối với những người có thói quen ở trong nhà hoặc làm việc trong văn phòng kín suốt cả ngày, việc dành khoảng 15-30 phút mỗi chiều ra ngoài, vận động nhẹ dưới ánh nắng có thể mang lại nhiều lợi ích. Hoạt động này không chỉ giúp thư giãn cơ thể mà còn hỗ trợ giải tỏa căng thẳng sau giờ làm việc, cải thiện khả năng hít thở không khí trong lành và cải thiện chất lượng giấc ngủ.

Để đảm bảo có giấc ngủ chất lượng hơn, mọi người được khuyến cáo nên tiếp xúc với ánh sáng tự nhiên và duy trì lối sống lành mạnh. Điều này có thể được thực hiện bằng cách hạn chế sử dụng thiết bị điện tử trước giờ ngủ, tránh ăn tối muộn, không uống cà phê hoặc rượu bia vào chiều tối và duy trì thời gian ngủ – thức ổn định mỗi ngày. Ngoài ra, việc đảm bảo chế độ ăn uống cân bằng với nhiều rau, trái cây cũng như hạn chế thực phẩm chế biến sẵn và đồ uống có đường là rất quan trọng.

Các chuyên gia cũng khuyến nghị bổ sung thêm một số dưỡng chất thiên nhiên như việt quất (blueberry), bạch quả (ginkgo biloba) vào chế độ ăn uống hàng ngày. Những dưỡng chất này có công dụng chống gốc tự do, hỗ trợ hoạt động não bộ và cải thiện chất lượng giấc ngủ. Đối với những người có dấu hiệu rối loạn giấc ngủ, việc thăm khám chuyên khoa Thần kinh để được tư vấn và điều trị phù hợp là cần thiết.

Cuối cùng, tiếp xúc với ánh nắng mặt trời vào buổi chiều không chỉ là một hoạt động giải trí đơn thuần mà còn là một phần quan trọng của lối sống lành mạnh. Bằng cách kết hợp hoạt động này vào thói quen hàng ngày và duy trì các thói quen tốt cho sức khỏe, mọi người có thể cải thiện chất lượng giấc ngủ và sức khỏe tổng thể một cách hiệu quả.

Đồng hồ sinh học – Tapchilamdep.net

Đồng hồ sinh học điều chỉnh节 như thế nào khi ở những nơi có nhiệt độ cao

Tắm nắng chiều giúp ngủ ngon