Tuổi thọ trung bình của người dân Nhật Bản tiếp tục duy trì ở mức cao, với phụ nữ Nhật Bản dẫn đầu bảng xếp hạng trong 40 năm liên tiếp. Bộ Y tế và Lao động Nhật Bản vừa công bố báo cáo mới nhất về tuổi thọ trung bình của dân cư nước này trong năm 2024. Theo đó, phụ nữ Nhật Bản có tuổi thọ trung bình là 87,13 tuổi, giảm nhẹ 0,01 tuổi so với năm trước đó. Trong khi đó, nam giới Nhật Bản có tuổi thọ trung bình là 81,09 tuổi, không thay đổi so với năm trước.

Mặc dù có sự giảm nhẹ, nhưng tuổi thọ trung bình của phụ nữ Nhật Bản vẫn giữ vững vị trí số một trên thế giới trong số các quốc gia và vùng lãnh thổ có thống kê và công bố số liệu tuổi thọ của người dân. Nam giới Nhật Bản có tuổi thọ trung bình xếp thứ 6, sau một số nước như Thụy Điển, Thụy Sĩ, Na Uy. Điều này cho thấy Nhật Bản đang là một trong những quốc gia có tuổi thọ trung bình cao nhất thế giới.

Báo cáo của Bộ Y tế và Lao động Nhật Bản cũng chỉ ra rằng, tỷ lệ chết do các bệnh tim mạch đã giảm đáng kể trong những năm gần đây. Đồng thời, các ca tử vong do tuổi già sức yếu gia tăng nhanh chóng. Điều này cho thấy sự thay đổi trong cơ cấu nguyên nhân tử vong của dân cư Nhật Bản.

Một vấn đề đáng quan tâm khác là tỷ lệ người cao tuổi trong cơ cấu dân số của Nhật Bản đã tăng lên mức 30% – cao nhất từ trước đến nay. Người từ 75 tuổi trở lên đang chiếm khoảng 18% tổng dân số. Với tốc độ dân số lão hóa và giảm tự nhiên 14 năm liên tiếp như hiện nay, các chuyên gia dự tính đến năm 2040, tỷ lệ người cao tuổi của Nhật Bản sẽ là khoảng 35% và có thể cao hơn.

Trước tình hình này, chính phủ Nhật Bản đang coi đây là tình trạng khẩn cấp ở cấp độ quốc gia và đang áp dụng nhiều biện pháp đồng bộ để giải quyết. Nhật Bản đang nỗ lực tìm kiếm các giải pháp để đối phó với tình trạng lão hóa dân số và đảm bảo sự phát triển bền vững của nền kinh tế và xã hội trong tương lai.

Trong bối cảnh dân số thế giới đang có những biến động lớn, khái niệm về “đỉnh dân số” ngày càng được quan tâm. Đỉnh dân số được định nghĩa là mức dân số cao nhất mà một nền kinh tế đạt được trước khi bắt đầu giảm. Gần đây, các dự báo mới nhất cho thấy Mỹ, nền kinh tế lớn nhất thế giới, có khả năng chưa đạt đỉnh dân số trong thế kỷ này, ngụ ý rằng dân số Mỹ sẽ tiếp tục tăng sau năm 2100.

Dữ liệu từ Báo cáo Triển vọng Dân số Thế giới năm 2024 của Liên hợp quốc đã cung cấp thông tin quan trọng về thời điểm đạt đỉnh dân số của 40 nền kinh tế trên thế giới. Báo cáo này đã tính toán dựa trên các yếu tố như tỷ lệ sinh, tỷ lệ tử vong và dân số nhập cư ròng để đưa ra dự báo chính xác. Theo đó, nhiều quốc gia châu Phi, bao gồm Nigeria, Ethiopia và Cộng hòa Dân chủ Congo, dự kiến sẽ tiếp tục tăng trưởng dân số trong nhiều thập kỷ tới và đạt đỉnh vào cuối thế kỷ này.

Ngược lại, dân số tại phần lớn các nền kinh tế châu Á và châu Âu đang ổn định hoặc bắt đầu xu hướng giảm. Điều này đặt ra những thách thức và cơ hội cho các quốc gia trong việc quản lý và phát triển nguồn nhân lực, cũng như đảm bảo các dịch vụ xã hội và kinh tế cho dân số đang thay đổi.

Riêng Việt Nam, theo dự báo từ báo cáo, sẽ đạt đỉnh dân số khoảng 110 triệu dân vào năm 2049. Thông tin này đã đặt ra những thách thức và cơ hội cho Việt Nam trong việc quản lý và phát triển nguồn nhân lực, cũng như đảm bảo các dịch vụ xã hội và kinh tế cho dân số tăng. Việc hiểu và nắm bắt được xu hướng dân số sẽ giúp các quốc gia, trong đó có Việt Nam, có thể đưa ra những quyết sách phù hợp để phát triển bền vững trong tương lai.

Xu hướng dân số đang trở thành một yếu tố quan trọng trong việc hoạch định chính sách phát triển kinh tế – xã hội của các quốc gia. Với Việt Nam, việc nắm bắt được xu hướng dân số sẽ giúp đất nước có thể tận dụng cơ hội và vượt qua thách thức trong quá trình phát triển bền vững.