Bộ Y tế, Hội Thầy thuốc trẻ Việt Nam và UBND tỉnh Bắc Ninh vừa phối hợp tổ chức chương trình ‘Tiếp cận y tế toàn diện – Vì một Việt Nam khỏe mạnh hơn năm 2025’ cùng với việc triển khai Đề án y tế thông minh tỉnh Bắc Ninh giai đoạn 2021–2030. Sự kiện này đánh dấu một cột mốc quan trọng trong nỗ lực hiện thực hóa mục tiêu y tế thông minh và chuyển đổi số trong ngành y tế.

Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn đã nhấn mạnh rằng chương trình này không chỉ đơn thuần là hoạt động khám bệnh, tặng thiết bị hay tư vấn sức khỏe thông thường. Đây là một sự chuyển dịch chiến lược quan trọng từ việc chữa bệnh sang chăm sóc sức khỏe, từ phương pháp bị động sang chủ động, và từ cách làm rời rạc sang tích hợp, thông minh, với người dân làm trung tâm.

Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số đã xác định y tế là một lĩnh vực trọng tâm cần tập trung phát triển. Bộ Y tế đã xác định củng cố hệ thống y tế cơ sở là nền tảng, chuyển đổi số là đòn bẩy quan trọng, và khám sức khỏe định kỳ toàn dân là bước đi căn cơ để nâng cao chất lượng dịch vụ y tế.

Chương trình được tổ chức tại Bắc Ninh là một minh chứng sống động cho định hướng phát triển y tế thông minh và chuyển đổi số trong ngành y tế. Với sự tham gia của hàng trăm y bác sĩ và hàng nghìn người dân được khám, tư vấn, sàng lọc tại y tế cơ sở, chương trình thể hiện sự quyết tâm mạnh mẽ trong việc nâng cao chất lượng dịch vụ y tế tại tuyến cơ sở, từ đó góp phần vào việc xây dựng một hệ thống y tế bao trùm và công bằng.

Thứ trưởng Trần Văn Thuấn cũng đã nhấn mạnh ba định hướng lớn mà Bộ Y tế đang kiên trì triển khai. Thứ nhất, Bộ Y tế hướng tới mục tiêu đưa khám sức khỏe định kỳ toàn dân trở thành một mục tiêu y tế quốc gia, nhằm phát hiện sớm và can thiệp sớm bệnh tật, giúp giảm thiểu gánh nặng bệnh tật cho người dân và hệ thống y tế. Thứ hai, ngành y tế sẽ tiếp tục bảo đảm tiếp cận công bằng trong chăm sóc sức khỏe, thu hẹp khoảng cách y tế giữa các vùng miền và nhóm dân cư, đặc biệt là đối với những vùng khó khăn và đối tượng yếu thế.

Thứ ba, Bộ Y tế sẽ tập trung xây dựng mạng lưới y tế thông minh cấp tỉnh, với các thành tố quan trọng bao gồm hồ sơ sức khỏe điện tử, dịch vụ khám tư vấn từ xa, và hệ thống cảnh báo dịch bệnh sớm. Điều này không chỉ giúp nâng cao hiệu quả quản lý y tế mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho việc tiếp cận dịch vụ y tế của người dân.

Chương trình ‘Tiếp cận y tế toàn diện – Vì một Việt Nam khỏe mạnh hơn năm 2025’ không chỉ là một hoạt động chuyên môn đơn thuần mà còn là tuyên ngôn mạnh mẽ cho vai trò tiên phong của lực lượng thầy thuốc trẻ trong sự đổi mới toàn diện ngành y tế thời đại số. Thông qua chương trình này, lực lượng thầy thuốc trẻ thể hiện cam kết mạnh mẽ trong việc xây dựng một hệ thống y tế bao trùm, công bằng, hiện đại và gắn với chuyển đổi số, từ đó đóng góp vào mục tiêu xây dựng một Việt Nam khỏe mạnh hơn.

Quá trình hợp nhất các đơn vị hành chính cấp xã tại tỉnh Thái Nguyên, đặc biệt là ở vùng cao thuộc tỉnh Bắc Kạn cũ, đã giúp tinh gọn bộ máy và nâng cao hiệu quả quản lý. Tuy nhiên, việc này cũng gây ra một số khó khăn trong việc chăm sóc sức khỏe ban đầu cho người dân. Tỉnh Thái Nguyên có địa bàn rộng lớn, dân cư thưa thớt, và nhiều hộ gia đình cách xa trung tâm hàng chục km. Điều này đã đặt ra thách thức cho việc cung cấp dịch vụ y tế tại các khu vực nông thôn và vùng sâu.

Để giải quyết vấn đề này, các địa phương đã chủ động rà soát hệ thống y tế cơ sở, duy trì hoạt động tại các trạm y tế cũ, và bố trí lại nhân lực để tăng cường tổ chức khám bệnh lưu động đến từng bản. Tại xã Nghiên Loan, được hình thành trên cơ sở sáp nhập các xã Xuân La, An Thắng và Nghiên Loan, hiện có diện tích hơn 130km² và dân số hơn 11.000 người. Một số thôn, bản cách trung tâm xã tới gần 20km. Bà Lã Diệu Thuần, Trạm trưởng Trạm y tế xã Nghiên Loan cho biết: Để đảm bảo chăm sóc sức khỏe nhân dân sau khi sáp nhập 3 xã, trạm y tế đã giữ nguyên đội ngũ nhân lực và cơ sở vật chất tại các trạm y tế của các địa phương cũ. Đồng thời, trạm y tế đã tiến hành rà soát, điều chỉnh lại phương án phân công công việc nhằm phát huy tối đa hiệu quả hoạt động của từng cán bộ y tế tại các điểm trạm.

Tương tự, xã Vĩnh Thông cũng duy trì các điểm trạm y tế cũ để đảm bảo người dân vùng sâu vùng xa được tiếp cận dịch vụ y tế kịp thời. Ông Nguyễn Anh Dũng, Trạm trưởng Trạm y tế xã Vĩnh Thông cho biết: Công tác chăm sóc sức khỏe nhân dân tại các Trạm y tế Cao Sơn, Vũ Muộn, Sỹ Bình vẫn được duy trì và công tác chống dịch bệnh vẫn được thực hiện thường xuyên tại các Trạm y tế, tạo điều kiện thuận lợi cho bà con nhân dân đến khám chữa bệnh.

Đến nay, toàn bộ 108 trạm y tế tại 37 xã phía Bắc tỉnh Thái Nguyên vẫn đang hoạt động bình thường. Các dịch vụ khám chữa bệnh, tiêm chủng mở rộng, phòng chống dịch bệnh… không bị gián đoạn. Tuy nhiên, thực tế vẫn còn nhiều khó khăn tồn tại khi một số trạm y tế đã xuống cấp, thiếu trang thiết bị, cần được cải tạo, đầu tư.

Ông Đinh Mạnh Cường, Phó Giám đốc Sở Y tế tỉnh Thái Nguyên cho biết: Thực trạng hiện nay các trạm y tế phía Bắc của tỉnh Thái Nguyên rất khó khăn, do địa hình chia cắt, mật độ dân cư thưa, người dân từ nơi ở đến nơi khám chữa bệnh rất xa. Thời gian tới, Sở Y tế sẽ xem xét để đầu tư sửa chữa xây dựng cơ sở vật chất cho các trạm y tế của các xã mới để làm sao đáp ứng nhu cầu chăm sóc sức khỏe người dân.

Bên cạnh đầu tư hạ tầng, tỉnh Thái Nguyên cũng đang đẩy mạnh chuyển đổi số trong ngành y tế, tăng cường ứng dụng công nghệ vào quản lý bệnh án và khám chữa bệnh từ xa. Những nỗ lực này nhằm tạo điều kiện thuận lợi hơn cho người dân vùng cao tiếp cận dịch vụ y tế, góp phần ổn định an sinh xã hội và phát triển bền vững địa phương.

Triển khai bệnh án điện tử là một bước tiến quan trọng trong việc chuyển đổi số y tế, giúp nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh và quản lý y tế. Tuy nhiên, quá trình triển khai đang gặp nhiều khó khăn về tài chính, nhân lực chuyên môn và hạ tầng kỹ thuật, đặc biệt là tại các bệnh viện tuyến huyện. Cử tri TP Hải Phòng đã kiến nghị Chính phủ ban hành cơ chế, chính sách hỗ trợ về nguồn lực và kỹ thuật để giúp các bệnh viện tuyến huyện triển khai hiệu quả bệnh án điện tử.

Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan đã phản hồi rằng Quốc hội và Chính phủ đã ban hành nhiều văn bản quan trọng tạo hành lang pháp lý thúc đẩy chuyển đổi số y tế. Các văn bản này bao gồm Nghị quyết193/2025, Nghị định88/2025, Chỉ thị07, đặt nền tảng cho chuyển đổi số y tế, hướng tới xây dựng hệ thống chăm sóc sức khỏe và phòng bệnh dựa trên công nghệ số. Bộ Y tế đã ban hành Quyết định1150 về kế hoạch triển khai hồ sơ bệnh án điện tử, giao nhiệm vụ cho các đơn vị trực thuộc giải quyết các vấn đề về chi phí dịch vụ khám, chữa bệnh trên hệ thống RIS-PACS. Thông tư 13/2025 của Bộ Y tế cũng đã hướng dẫn kỹ thuật triển khai bệnh án điện tử, cung cấp căn cứ pháp lý cho các cơ sở y tế thực hiện.

Bộ Khoa học và Công nghệ cũng xác định y tế là lĩnh vực ưu tiên chuyển đổi số, đề xuất đưa vào chương trình Chuyển đổi số quốc gia, hỗ trợ khám, chữa bệnh từ xa và đơn thuốc điện tử. Ngày 13-5, Bộ Y tế đã tham mưu Chính phủ ban hành Nghị định102/2025 quy định về quản lý dữ liệu y tế nhằm phát triển về hạ tầng dữ liệu y tế.

Tuy nhiên, tính đến ngày 22-7, cả nước mới có 283 trong tổng số hơn 1.500 cơ sở y tế đã triển khai bệnh án điện tử. Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị07, giao Bộ Y tế chỉ đạo, đôn đốc 100% các bệnh viện trên toàn quốc phải triển khai bệnh án điện tử, hoàn thành trong tháng 9-2025. Với khối lượng công việc nhiều, phức tạp, đòi hỏi các đơn vị chức năng, bệnh viện phải quyết liệt để hoàn thành đúng lộ trình đề ra.