Hà Tĩnh đang phải đối mặt với tình trạng thừa, thiếu cán bộ, công chức cục bộ tại các địa phương. Cụ thể, tỉnh này có 283 biên chế thừa nhưng lại thiếu công chức chuyên môn, đặc biệt là tại cấp xã/phường. nhiều địa phương gặp khó khăn do thiếu công chức chuyên môn, trong khi lại thừa cán bộ Đảng, đoàn thể.

Tỉnh Hà Tĩnh đã có nhiều nỗ lực để sắp xếp bộ máy nhân sự và vận hành trung tâm phục vụ hành chính công. Tuy nhiên, việc thừa, thiếu cán bộ công chức cục bộ vẫn còn nhiều khó khăn. Địa phương phải đưa ra nhiều giải pháp để giải quyết tình trạng này, bao gồm việc điều động, luân chuyển cán bộ, công chức, và tăng cường đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ.

Để giải quyết tình trạng thừa, thiếu công chức và nâng cao chất lượng thi hành công vụ, UBND tỉnh Hà Tĩnh đã chỉ đạo việc ủy quyền, phân cấp một số nội dung quản lý công chức, viên chức cho cấp xã nhằm điều động, sắp xếp bố trí cán bộ, công chức, viên chức theo chức năng nhiệm vụ mới của cấp xã. Việc này nhằm tăng cường hiệu quả quản lý và sử dụng công chức, viên chức tại cấp xã.

Trong thời gian tới, địa phương cần tăng cường công tác tập huấn, đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ đối với cán bộ, công chức, tinh giản biên chế những công chức còn hạn chế về năng lực, không hoàn thành nhiệm vụ được giao. Việc này sẽ giúp nâng cao chất lượng và hiệu quả công tác của cán bộ, công chức.

Trước mắt, UBND cấp xã chủ động bố trí, sắp xếp đội ngũ cán bộ, công chức hiện có giữa các phòng chuyên môn, Trung tâm Phục vụ hành chính công; giao nhiệm vụ cân đối phù hợp năng lực, sở trường, chuyên môn để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ. Điều này sẽ giúp tận dụng tối đa nguồn nhân lực hiện có và đáp ứng nhu cầu công tác tại cấp xã.

Đối với các phường, xã biên chế hiện có đang bố trí thấp hơn so với định mức, Giám đốc Sở Nội vụ Hà Tĩnh đề nghị các địa phương nghiên cứu thực hiện các giải pháp: Đề xuất cấp có thẩm quyền theo phân cấp quản lý việc điều động công chức giữa khối Đảng và chính quyền trong nội bộ cấp xã. Đề xuất tiếp nhận công chức từ các phường, xã khác đang dôi dư biên chế; đề xuất tiếp nhận vào làm công chức đối với viên chức các đơn vị sự nghiệp cấp tỉnh, người hoạt động không chuyên trách cấp xã, đội viên Đề án 500 đáp ứng đủ tiêu chuẩn, điều kiện tiếp nhận theo quy định.

Các giải pháp trên sẽ giúp Hà Tĩnh giải quyết tình trạng thừa, thiếu cán bộ, công chức cục bộ và nâng cao chất lượng thi hành công vụ tại các địa phương. Tuy nhiên, việc thực hiện các giải pháp này sẽ cần sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp chính quyền và sự quyết tâm của địa phương trong việc sắp xếp và quản lý đội ngũ cán bộ, công chức.

Bộ Nội vụ vừa có hướng dẫn liên quan đến thời gian công tác để tính trợ cấp tinh giản biên chế, trong đó có áp dụng đối với người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã. Hướng dẫn này được đưa ra trong bối cảnh nhiều địa phương đang thực hiện chính sách tinh giản biên chế.

Theo đó, Sở Nội vụ tỉnh Đắk Lắk đã có báo cáo và đề nghị Bộ Nội vụ hướng dẫn chính sách trong các trường hợp cụ thể liên quan đến tinh giản biên chế. Hai trường hợp cụ thể được đề nghị hướng dẫn là bà Nguyễn Thị Mai và bà Ngôn Thị Thảo.

Bà Nguyễn Thị Mai có quyết định tuyển dụng cán bộ văn phòng từ ngày 22/6/2009 của Đảng ủy phường Thống nhất. Sau đó, bà Mai có quyết định cho thôi chức danh văn phòng Đảng ủy phường Thống nhất vào ngày 12/9/2018, với tổng thời gian công tác là 9 năm 3 tháng. Ngày 8/9/2020, bà Mai ký hợp đồng phụ trách công tác cải cách hành chính phường Đoàn kết. Tuy nhiên, do thực hiện Nghị định số 34 ngày 24/4/2019 của Chính phủ, bà Mai thuộc diện dôi dư và được hỗ trợ kinh phí thôi việc theo Nghị quyết số 16/2021, với thời gian tính hỗ trợ là 1 năm 8 tháng. Ngày 10/4/2023, bà Mai có quyết định tuyển dụng cán bộ bán chuyên trách Tuyên giáo – Dân vận Đảng ủy phường Đoàn kết. Đến ngày 25/6 vừa qua, bà Mai có quyết định cho thôi giữ nhiệm vụ Tuyên giáo – Dân vận Đảng ủy phường Đoàn kết, với thời gian công tác giai đoạn này là 2 năm 2 tháng.

Sở Nội vụ tỉnh Đắk Lắk đề nghị Bộ Nội vụ hướng dẫn về việc tính thời gian công tác để tính trợ cấp cho người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã đối với bà Mai. Bà Mai có quá trình tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc là 3 năm 3 tháng và đã thanh toán chế độ bảo hiểm 1 lần.

Đối với trường hợp của bà Ngôn Thị Thảo, có quyết định tuyển dụng chức danh văn thư lưu trữ xã Ea Wy của UBND xã vào ngày 28/8/2007. Sau đó, bà Thảo có quyết định tạm tuyển dụng công chức xã Ea Wy nên nghỉ chức danh văn thư lưu trữ xã. Đến năm 2023, bà Thảo thi công chức nhưng không trúng tuyển nên ngày 2/3/2023, bà Thảo có quyết định bố trí Tuyên giáo – Dân vận xã Ea Wy. Tổng thời gian tham gia công tác tại xã này của bà Thảo là 15 năm 3 tháng. Ngày 10/4/2023, bà Thảo có quyết định tuyển dụng phụ trách Văn phòng Đảng ủy phường Đoàn kết, và đến ngày 25/6 vừa qua bà Thảo có quyết định cho thôi nhiệm vụ này. Tổng thời gian tham gia Văn phòng Đảng ủy phường Đoàn kết của bà Thảo là 2 năm 1 tháng.

Bộ Nội vụ cho biết, căn cứ quy định khoản 4, khoản 5, Điều 5 của Nghị định số 154, thời gian công tác để tính trợ cấp cho người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã là tổng thời gian công tác ở chức danh người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã và thời gian công tác có đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc ở các vị trí việc làm khác trong các cơ quan của Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, tổ chức chính trị – xã hội từ Trung ương đến cấp xã và lực lượng vũ trang nhưng chưa hưởng trợ cấp thôi việc hoặc chưa hưởng chế độ bảo hiểm xã hội 1 lần hoặc chưa hưởng chế độ phục viên, xuất ngũ.

Do đó, đối với trường hợp bà Nguyễn Thị Mai và bà Ngôn Thị Thảo nếu thuộc đối tượng quy định tại Nghị định số 154, Bộ Nội vụ đề nghị Sở Nội vụ tỉnh Đắk Lắk căn cứ quy định nêu trên để xác định thời gian công tác để tính trợ cấp cho người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã theo quy định tại khoản 1 Điều 9 Nghị định số 154.

Thời gian công tác để tính trợ cấp cho người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã sẽ bao gồm cả thời gian công tác có đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc nhưng chưa hưởng trợ cấp thôi việc hoặc chế độ bảo hiểm xã hội 1 lần. Các trường hợp này sẽ được xem xét và tính trợ cấp dựa trên quy định hiện hành của pháp luật.

Trước đó, Bộ Nội vụ đã ban hành Nghị định số 154 nhằm quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Cán bộ, công chức và Luật Viên chức. Nghị định này có hiệu lực từ ngày 1/1/2021 và áp dụng đối với các trường hợp tinh giản biên chế từ thời điểm này trở đi.

Theo báo cáo của Bộ Nội vụ, trong thời gian qua, nhiều địa phương đã triển khai chính sách tinh giản biên chế theo Nghị định số 154. Tuy nhiên, vẫn còn một số vướng mắc và bất cập trong quá trình thực hiện, đặc biệt là về thời gian công tác để tính trợ cấp cho người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã.

Bộ Nội vụ cũng đã nhận được nhiều đề nghị hướng dẫn từ các địa phương về vấn đề này. Do đó, hướng dẫn mới của Bộ Nội vụ sẽ giúp các địa phương có cơ sở pháp lý để thực hiện chính sách tinh giản biên chế một cách thống nhất và đúng quy định.

Sau gần ba tuần triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp, tỉnh Nghệ An đã ghi nhận những tín hiệu tích cực rõ ràng từ cơ sở. Cấp xã, nơi trực tiếp tiếp xúc và phục vụ người dân, đang thể hiện tinh thần đổi mới mạnh mẽ, chuyển mình linh hoạt để đáp ứng tốt hơn nhu cầu của người dân.

Tại phường Thành Vinh, Trung tâm Phục vụ Hành chính công luôn tấp nập người dân đến làm thủ tục. Cán bộ, công chức của Trung tâm thường xuyên được huy động tối đa, thường trực để đảm bảo mọi giao dịch được giải quyết nhanh chóng, chuyên nghiệp. Từ ngày 1/7 đến ngày 16/7, Trung tâm Phục vụ Hành chính công phường Thành Vinh đã giải quyết 933/933 hồ sơ, đạt 100% và không có hồ sơ trễ hạn. Người dân khi đến đây được hướng dẫn lấy số thứ tự tự động, tra cứu nhanh tình trạng hồ sơ, quét mã QR, và đặc biệt là hệ thống dịch vụ công tự động tích hợp đầy đủ tiện ích số. Không chỉ người trẻ mà cả người lớn tuổi cũng dễ dàng thực hiện các thao tác khi được hướng dẫn tận tình.

Tại xã Vạn An, đơn vị hành chính vừa hợp nhất từ thị trấn Nam Đàn và các xã Xuân Hòa, Thượng Tân Lộc, những khoảnh khắc ấm lòng đã được chứng kiến. Ông Nguyễn Trọng Nam, một thương binh hạng 1/4 từ xã Xuân Hòa cũ, đến Trung tâm Phục vụ hành chính công xã để giải quyết các thủ tục liên quan đến chế độ chính sách. Không một lời yêu cầu, không một chút phân vân, các cán bộ tại đây đã chủ động hướng dẫn, tận tình hỗ trợ.

Xã Thần Lĩnh (sáp nhập từ Nghi Đồng, Nghi Phương và Nghi Hưng) cũng là một điểm sáng khi xếp thứ 14 trong 130 xã, phường của tỉnh về chỉ số hài lòng của người dân, đặc biệt là về phục vụ hành chính công.

Không chỉ hoạt động hết công suất từ thứ hai đến thứ sáu, nhiều Trung tâm Phục vụ Hành chính công cấp xã, phường trên địa bàn tỉnh Nghệ An đã tổ chức ‘Ngày thứ bảy vì dân’ đầu tiên. Đây là một sáng kiến sau khi mô hình chính quyền địa phương hai cấp chính thức đi vào vận hành, nhằm nâng cao chất lượng phục vụ người dân.

Việc vận hành chính quyền địa phương hai cấp là một bước tiến lớn, đặt ra những thách thức nhưng cũng mở ra cơ hội để nâng cao năng lực phục vụ. Ngay sau khi chính quyền địa phương 2 cấp đi vào vận hành từ 1/7, lãnh đạo tỉnh Nghệ An đã trực tiếp kiểm tra, nắm bắt tình hình tại nhiều xã thuộc cả vùng đồng bằng và miền núi.

Tại Kỳ họp thứ 31, HĐND tỉnh Nghệ An khóa XVIII, nhiều đại biểu đã đề nghị UBND tỉnh tăng cường công tác tập huấn, bồi dưỡng chuyên môn, kỹ năng thực thi công vụ cho đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã, đặc biệt là về công nghệ thông tin, kỹ năng chuyển đổi số và cập nhật các quy định pháp luật mới.

Để giải quyết vấn đề chất lượng và khả năng làm chủ công nghệ của đội ngũ cán bộ cấp xã, Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Nghệ An cho biết, các nhà mạng, đơn vị viễn thông đã bố trí nhân lực túc trực tại các Trung tâm Phục vụ hành chính công để ‘cầm tay chỉ việc’, hướng dẫn cán bộ cấp xã trong thao tác kỹ thuật và tiếp cận quy trình mới.

Với sự chủ động rà soát, đầu tư đúng trọng tâm, tổ chức đào tạo sát thực tiễn và triển khai hệ thống hỗ trợ kỹ thuật kịp thời, Nghệ An đang cho thấy sự vào cuộc quyết liệt, bài bản. Việc duy trì và điều chỉnh linh hoạt theo thực tế sẽ là nền tảng quan trọng để bộ máy chính quyền địa phương hai cấp thực sự vận hành hiệu lực, hiệu quả, không chỉ đúng luật mà còn đúng kỳ vọng của người dân.