Bộ Nội vụ vừa có hướng dẫn liên quan đến thời gian công tác để tính trợ cấp tinh giản biên chế, trong đó có áp dụng đối với người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã. Hướng dẫn này được đưa ra trong bối cảnh nhiều địa phương đang thực hiện chính sách tinh giản biên chế.

Theo đó, Sở Nội vụ tỉnh Đắk Lắk đã có báo cáo và đề nghị Bộ Nội vụ hướng dẫn chính sách trong các trường hợp cụ thể liên quan đến tinh giản biên chế. Hai trường hợp cụ thể được đề nghị hướng dẫn là bà Nguyễn Thị Mai và bà Ngôn Thị Thảo.

Bà Nguyễn Thị Mai có quyết định tuyển dụng cán bộ văn phòng từ ngày 22/6/2009 của Đảng ủy phường Thống nhất. Sau đó, bà Mai có quyết định cho thôi chức danh văn phòng Đảng ủy phường Thống nhất vào ngày 12/9/2018, với tổng thời gian công tác là 9 năm 3 tháng. Ngày 8/9/2020, bà Mai ký hợp đồng phụ trách công tác cải cách hành chính phường Đoàn kết. Tuy nhiên, do thực hiện Nghị định số 34 ngày 24/4/2019 của Chính phủ, bà Mai thuộc diện dôi dư và được hỗ trợ kinh phí thôi việc theo Nghị quyết số 16/2021, với thời gian tính hỗ trợ là 1 năm 8 tháng. Ngày 10/4/2023, bà Mai có quyết định tuyển dụng cán bộ bán chuyên trách Tuyên giáo – Dân vận Đảng ủy phường Đoàn kết. Đến ngày 25/6 vừa qua, bà Mai có quyết định cho thôi giữ nhiệm vụ Tuyên giáo – Dân vận Đảng ủy phường Đoàn kết, với thời gian công tác giai đoạn này là 2 năm 2 tháng.

Sở Nội vụ tỉnh Đắk Lắk đề nghị Bộ Nội vụ hướng dẫn về việc tính thời gian công tác để tính trợ cấp cho người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã đối với bà Mai. Bà Mai có quá trình tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc là 3 năm 3 tháng và đã thanh toán chế độ bảo hiểm 1 lần.

Đối với trường hợp của bà Ngôn Thị Thảo, có quyết định tuyển dụng chức danh văn thư lưu trữ xã Ea Wy của UBND xã vào ngày 28/8/2007. Sau đó, bà Thảo có quyết định tạm tuyển dụng công chức xã Ea Wy nên nghỉ chức danh văn thư lưu trữ xã. Đến năm 2023, bà Thảo thi công chức nhưng không trúng tuyển nên ngày 2/3/2023, bà Thảo có quyết định bố trí Tuyên giáo – Dân vận xã Ea Wy. Tổng thời gian tham gia công tác tại xã này của bà Thảo là 15 năm 3 tháng. Ngày 10/4/2023, bà Thảo có quyết định tuyển dụng phụ trách Văn phòng Đảng ủy phường Đoàn kết, và đến ngày 25/6 vừa qua bà Thảo có quyết định cho thôi nhiệm vụ này. Tổng thời gian tham gia Văn phòng Đảng ủy phường Đoàn kết của bà Thảo là 2 năm 1 tháng.

Bộ Nội vụ cho biết, căn cứ quy định khoản 4, khoản 5, Điều 5 của Nghị định số 154, thời gian công tác để tính trợ cấp cho người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã là tổng thời gian công tác ở chức danh người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã và thời gian công tác có đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc ở các vị trí việc làm khác trong các cơ quan của Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, tổ chức chính trị – xã hội từ Trung ương đến cấp xã và lực lượng vũ trang nhưng chưa hưởng trợ cấp thôi việc hoặc chưa hưởng chế độ bảo hiểm xã hội 1 lần hoặc chưa hưởng chế độ phục viên, xuất ngũ.

Do đó, đối với trường hợp bà Nguyễn Thị Mai và bà Ngôn Thị Thảo nếu thuộc đối tượng quy định tại Nghị định số 154, Bộ Nội vụ đề nghị Sở Nội vụ tỉnh Đắk Lắk căn cứ quy định nêu trên để xác định thời gian công tác để tính trợ cấp cho người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã theo quy định tại khoản 1 Điều 9 Nghị định số 154.

Thời gian công tác để tính trợ cấp cho người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã sẽ bao gồm cả thời gian công tác có đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc nhưng chưa hưởng trợ cấp thôi việc hoặc chế độ bảo hiểm xã hội 1 lần. Các trường hợp này sẽ được xem xét và tính trợ cấp dựa trên quy định hiện hành của pháp luật.

Trước đó, Bộ Nội vụ đã ban hành Nghị định số 154 nhằm quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Cán bộ, công chức và Luật Viên chức. Nghị định này có hiệu lực từ ngày 1/1/2021 và áp dụng đối với các trường hợp tinh giản biên chế từ thời điểm này trở đi.

Theo báo cáo của Bộ Nội vụ, trong thời gian qua, nhiều địa phương đã triển khai chính sách tinh giản biên chế theo Nghị định số 154. Tuy nhiên, vẫn còn một số vướng mắc và bất cập trong quá trình thực hiện, đặc biệt là về thời gian công tác để tính trợ cấp cho người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã.

Bộ Nội vụ cũng đã nhận được nhiều đề nghị hướng dẫn từ các địa phương về vấn đề này. Do đó, hướng dẫn mới của Bộ Nội vụ sẽ giúp các địa phương có cơ sở pháp lý để thực hiện chính sách tinh giản biên chế một cách thống nhất và đúng quy định.

Một làn sóng kiến nghị từ các nhân viên hành chính đang dấy lên tại tỉnh Thanh Hóa khi hàng trăm người đang làm việc theo hợp đồng tại các trường trung học phổ thông (THPT) trên địa bàn đề xuất được xét tuyển vào biên chế. Những người này đã cống hiến từ 10 đến 25 năm cho hệ thống giáo dục nhưng vẫn chưa được đảm bảo vị trí chính thức.

Các nhân viên hành chính này đảm nhiệm nhiều vị trí quan trọng như văn thư, thủ quỹ, kế toán, thiết bị, thư viện, y tế học đường…, với công việc mang tính chất thường xuyên và lâu dài. Tuy nhiên, họ vẫn không được xét tuyển vào biên chế, dẫn đến thu nhập thấp, không ổn định và không được hưởng các chế độ phúc lợi tương xứng. Thống kê cho thấy toàn tỉnh Thanh Hóa hiện có hơn 350 nhân viên hành chính cấp THPT, trong đó khoảng 2/3 đã cống hiến từ 10 đến 25 năm.

Đáng chú ý là mức lương của họ chủ yếu do hiệu trưởng nhà trường tự cân đối từ nguồn tài chính đơn vị, tùy vào khả năng từng trường, không có quy định thống nhất. Sở Tài chính hiện chỉ duyệt cho mỗi trường 2 suất lương với hệ số 2,34, không xét đến thâm niên công tác hay bằng cấp. Tình trạng này đã ảnh hưởng lớn đến đời sống và công tác của đội ngũ nhân viên hành chính – những người đóng vai trò quan trọng trong vận hành nền nếp, hành chính, tài chính và hỗ trợ hoạt động dạy học tại các nhà trường.

Nguyện vọng được vào biên chế của họ đã kéo dài hàng chục năm, tuy nhiên đến nay vẫn chưa trở thành hiện thực. Đặc biệt, từ khi có chủ trương miễn học phí cho học sinh THPT, nhiều nhân viên hợp đồng bị cắt giảm lương, thậm chí có nguy cơ mất việc do nguồn thu của nhà trường không còn. Đa số nhân viên hiện đã ở độ tuổi 40-50, khó tìm việc mới, cuộc sống chật vật với nhiều lo toan.

Từ thực trạng đó, các nhân viên kiến nghị UBND tỉnh và Sở Giáo dục – Đào tạo Thanh Hóa xem xét tổ chức tuyển dụng biên chế, trong đó ưu tiên xét tuyển những người đã có nhiều năm công tác liên tục, nhằm ổn định đội ngũ phục vụ và nâng cao hiệu quả hoạt động giáo dục.

Ông Tạ Hồng Lựu – Phó Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Thanh Hóa cho biết, sở đã nhận được công văn của UBND tỉnh Thanh Hóa giao nhiệm vụ xác minh, kiểm tra thông tin và trả lời những băn khoăn, kiến nghị của các nhân viên hành chính công tác tại các trường THPT. Sở sẽ có đề nghị UBND tỉnh kiến nghị Trung ương giao tăng chỉ tiêu biên chế. Nếu được chấp thuận, việc tuyển dụng nhân viên hành chính vào biên chế tại các trường THPT mới có thể được thực hiện.

Sở Nội vụ Quảng Ninh đang gặp khó khăn trong việc sắp xếp tổ chức bộ máy và biên chế công chức đối với Ban Chỉ huy quân sự cấp xã. Tại Hội nghị Sơ kết công tác 6 tháng đầu năm và triển khai nhiệm vụ công tác 6 tháng cuối năm 2025 của ngành Nội vụ, Giám đốc Sở Nội vụ Quảng Ninh, bà Bùi Thị Bính, đã chia sẻ về vấn đề này.

Quảng Ninh đã đạt được nhiều kết quả tích cực trong việc sắp xếp tổ chức, bộ máy các cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh. Tỉnh đã giảm 6 cơ quan chuyên môn, từ 20 cơ quan xuống còn 14 cơ quan; giảm 42 tổ chức hành chính và đơn vị sự nghiệp, từ 253 đầu mối xuống còn 211 đầu mối. Bên cạnh đó, tỉnh cũng đã giải quyết kịp thời chế độ chính sách nghỉ việc theo quy định đối với 723 trường hợp cán bộ, công chức, viên chức và người lao động.

Tuy nhiên, quá trình thực hiện sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy và vận hành chính quyền địa phương 2 cấp trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh còn gặp một số khó khăn, hạn chế. Đặc biệt, Giám đốc Sở Nội vụ Quảng Ninh nêu rõ khó khăn trong biên chế công chức đối với Ban Chỉ huy quân sự xã. Theo đó, tại Văn bản số 09/CV-BCĐ ngày 30.5.2025 của Ban Chỉ đạo Chính phủ định hướng tạm thời về khung biên chế đơn vị hành chính không bao gồm biên chế của Ban Chỉ huy quân sự cấp xã.

Tỉnh Quảng Ninh đề nghị Bộ Nội vụ sớm có hướng dẫn cụ thể về số lượng biên chế, mô hình tổ chức của Ban Chỉ huy quân sự cấp xã để đảm bảo việc sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy và vận hành chính quyền địa phương 2 cấp trên địa bàn được triển khai hiệu quả. Từ đó, Sở Nội vụ Quảng Ninh sẽ tiếp tục tham mưu UBND tỉnh chỉ đạo triển khai một số nhiệm vụ trọng tâm, trong đó có việc tổ chức các khóa tập huấn chuyên sâu về chuyên môn, kỹ năng số hóa, cải cách hành chính và quản trị công hiện đại cho đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã.

Việc sắp xếp tổ chức bộ máy và biên chế công chức đối với Ban Chỉ huy quân sự cấp xã là một phần quan trọng trong quá trình tinh gọn tổ chức bộ máy và nâng cao hiệu quả hoạt động của chính quyền địa phương. Sở Nội vụ Quảng Ninh hy vọng rằng Bộ Nội vụ sẽ sớm có hướng dẫn cụ thể để giúp tỉnh triển khai các nhiệm vụ trọng tâm và đạt được mục tiêu đề ra.

Một trong những thách thức lớn nhất mà Quảng Ninh đang đối mặt là việc đảm bảo việc sắp xếp tổ chức bộ máy và biên chế công chức đối với Ban Chỉ huy quân sự cấp xã được triển khai hiệu quả. Tỉnh Quảng Ninh hy vọng rằng với sự hỗ trợ của Bộ Nội vụ, tỉnh sẽ có thể vượt qua những khó khăn này và đạt được mục tiêu đề ra.

Để đảm bảo việc sắp xếp tổ chức bộ máy và biên chế công chức đối với Ban Chỉ huy quân sự cấp xã được triển khai hiệu quả, Sở Nội vụ Quảng Ninh sẽ tiếp tục tham mưu UBND tỉnh chỉ đạo triển khai các nhiệm vụ trọng tâm. Trong đó, Sở sẽ tập trung vào việc tổ chức các khóa tập huấn chuyên sâu về chuyên môn, kỹ năng số hóa, cải cách hành chính và quản trị công hiện đại cho đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã.