Serbia dự kiến sẽ công bố kế hoạch tự do hóa thị trường khí đốt, một động thái có thể làm xói mòn vị thế nhà cung cấp chính của tập đoàn năng lượng Gazprom khổng lồ của Nga. Quyết định này có khả năng gây nguy hiểm cho các cuộc đàm phán về một hợp đồng dài hạn mới giữa Moskva và Belgrade, khi Serbia đang nỗ lực giảm sự phụ thuộc vào khí đốt Nga dưới áp lực từ Liên minh châu Âu (EU).
Trong bối cảnh hiện nay, Serbia đang xem xét các lựa chọn thay thế, bao gồm nhập khẩu khí đốt từ Azerbaijan và khí đốt tự nhiên hóa lỏng (LNG) từ Mỹ. Tuy nhiên, các chuyên gia cảnh báo rằng việc đa dạng hóa nguồn cung khí đốt không phải là một nhiệm vụ đơn giản và tiềm ẩn nhiều rủi ro, không chỉ về mặt kinh tế mà còn về sự ổn định của nguồn cung cấp.
Giáo sư Igor Yushkov tại Đại học Tài chính thuộc Chính phủ Liên bang Nga nhận định rằng thay thế khí đốt Nga không phải là một việc dễ dàng đối với Serbia. Hiện tại, Nga đang bán khí đốt cho Serbia với mức chiết khấu đáng kể, giúp nền kinh tế của quốc gia Balkan này tăng trưởng ổn định.
Không chỉ lĩnh vực khí đốt, Serbia cũng đang đối mặt với những thách thức trong ngành dầu mỏ. Công ty dầu khí NIS của Serbia, nơi Nga nắm giữ cổ phần lớn, đã phải đối mặt với các lệnh trừng phạt của Mỹ. Để đối phó với tình hình này, Serbia và Hungary đã đẩy nhanh kế hoạch xây dựng một đường ống dẫn dầu mới, có thể cung cấp một tuyến đường cho dầu thô của Nga đến nhà máy lọc dầu Pancevo.
Dự án đường ống mới giữa Serbia và Hungary cho thấy Serbia vẫn đang tìm cách duy trì mối liên kết năng lượng với Nga. Nga sẵn sàng cung cấp dầu thô thông qua đường ống mới nếu nó mang lại lợi ích kinh tế cho Serbia. Việc xây dựng đường ống này không chỉ giúp Serbia giảm sự phụ thuộc vào cơ sở hạ tầng nhập khẩu của Croatia mà còn mở ra một con đường mới cho dầu thô Nga.
Dự án này là một bước đi chiến lược của Serbia nhằm bảo đảm an ninh năng lượng trong dài hạn. Serbia đang đứng trước ngã ba đường, nỗ lực đáp ứng các yêu cầu của EU để tiến gần hơn đến việc gia nhập khối, đồng thời đối phó với những thách thức kinh tế và áp lực trừng phạt. Các dự án như đường ống dẫn dầu mới với Hungary cho thấy Serbia vẫn đang khéo léo cân bằng giữa các lợi ích địa chính trị và kinh tế của mình.
Trong bối cảnh phức tạp này, Serbia cần phải cân nhắc kỹ lưỡng các bước đi tiếp theo để đảm bảo an ninh năng lượng và ổn định kinh tế, đồng thời duy trì mối quan hệ hợp tác với các đối tác chiến lược, bao gồm cả Nga và EU.