Nghệ sĩ Xuân Hinh vừa ra mắt hồi ký ‘Kẻ chọc cười dân dã’, cung cấp cái nhìn sâu sắc về cuộc đời và sự nghiệp của ông. Cuốn sách này được thực hiện dựa trên lời kể của nghệ sĩ Xuân Hinh và do các tác giả Thanh Thủy, Như Hoa chấp bút.
Xuân Hinh, 62 tuổi, đã trải qua một cuộc đời đầy ý nghĩa với gia đình nhỏ ngập tiếng cười. Ban đầu, ông từ chối việc viết sách về bản thân vì không biết “viết như thế nào cho phải”. Tuy nhiên, vào giữa năm 2024, khi chứng kiến sự tàn phá của bão Yagi, ông nhận ra rằng những thứ chúng ta tưởng sẽ tồn tại mãi mãi có thể biến mất chỉ sau một thời gian ngắn. Điều này đã thôi thúc ông quyết định thực hiện hồi ký, không chỉ để kể về cuộc đời mình mà còn để tôn vinh giá trị văn hóa dân tộc và giúp công chúng hiểu và trân trọng di sản của cha ông.
Hồi ký của nghệ sĩ Xuân Hinh gồm năm phần và phụ lục, với nhiều hình ảnh, cung cấp cái nhìn toàn diện về con người, quan điểm sống và làm việc của ông. Suốt sự nghiệp gần 50 năm, Xuân Hinh tự xem mình là “kẻ chọc cười dân dã” – cái tên mà ông chọn cho cuốn sách của mình. Ông kể về tuổi thơ khó khăn và quá trình hoạt động nghệ thuật với nhiều dấu ấn.
Xuân Hinh nhớ lại những ngày tháng tuổi thơ “vất vả mà đủ đầy”. Ông là con trai lớn trong gia đình có bảy anh chị em. Để cải thiện cuộc sống, bố mẹ ông đã làm đủ việc để giúp gia đình có đủ ăn, điều mà nhiều người mơ ước vào những năm 1970. Xuân Hinh đã sớm có ý thức giúp đỡ gia đình, bắt đầu đi buôn cùng mẹ từ khi mới 12, 13 tuổi.
Xuân Hinh sinh ra ở thôn Yên Việt, xã Đông Cứu, tỉnh Bắc Ninh, nơi có lễ hội Thập đình. Lớn lên với những trò chơi dân gian, các tiết mục chèo, quan họ, những làn điệu dân ca đã thấm vào ông như dòng sữa mẹ nuôi dưỡng cơ thể và tâm hồn nghệ sĩ. Tình yêu nghệ thuật dân tộc đã dẫn Xuân Hinh đến bước ngoặt lớn trong cuộc đời.
Năm 13 tuổi, ông trúng tuyển vào đoàn dân ca quan họ Hà Bắc, khiến làng xã tự hào. Năm 1988, ông có màn diễn hề chèo Cu Sứt, giúp ông có thu nhập và danh tiếng. Những năm 1990, ông bắt gặp nghệ sĩ đánh đàn tam thập lục tài năng nhưng lận đận, ông cảm thương và muốn tìm cách lưu giữ những thanh âm ấy.
Xuân Hinh luôn nhắc nhở bản thân phải làm mới mỗi ngày. Ở tuổi ngoài 60, ông vẫn tin rằng “tuổi tác chưa bao giờ là giới hạn cho sự sáng tạo” và “trách nhiệm của người nghệ sĩ là không được phép dừng lại”. Năm 2024, ông tham gia dự án Mùi phở, đóng phim điện ảnh và gây chú ý khi hát, rap trong ca khúc Bắc Bling cùng Hòa Minzy, Tuấn Cry.
Một phần nội dung sách còn giới thiệu về bảo tàng đạo Mẫu 5.000 m2 ở Sóc Sơn, Hà Nội. Xuân Hinh tâm niệm cuộc đời đã cho ông nhiều thứ, và ông muốn dùng tất cả những gì mình có để phụng sự xã hội. Ông cho rằng bản thân đã trải qua một cuộc đời đầy màu sắc và cảm xúc, là người đàn ông viên mãn. Suốt sự nghiệp, ông được nhiều khán giả yêu thương và trân trọng vợ, người âm thầm đứng sau và lo chu toàn mọi việc.
Xuân Hinh sinh năm 1963 nhưng khai sinh năm 1966 để đúng tuổi đi học trường Đại học Sân khấu – Điện ảnh Hà Nội. Tên tuổi của ông gắn liền với các làn điệu chèo cổ, các ca khúc dân ca quan họ, bài xẩm, chầu văn. Ông được biết đến nhiều nhất qua các tác phẩm Thị Màu lên chùa, Thầy bói đi chợ, Người ngựa, ngựa người và được phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ Ưu tú năm 1997.