Đối mặt với nguy cơ rơi khỏi top 10 hộ chiếu quyền lực nhất toàn cầu, Mỹ đang trải qua một giai đoạn khó khăn trong việc duy trì vị thế của mình trên trường quốc tế. Henley Passport Index (HPI), một bảng xếp hạng thường niên được thực hiện bởi tổ chức tư vấn di cư Henley & Partners có trụ sở tại London, Anh, đã ghi nhận sự tụt hạng của hộ chiếu Mỹ. Hiện tại, hộ chiếu Mỹ đồng hạng 10 với Iceland và Lithuania, đánh dấu mức thấp nhất kể từ khi HPI ra đời vào năm 2006.
Trong hai thập kỷ qua, HPI đã theo dõi sự thay đổi trong quyền lực của các hộ chiếu trên toàn thế giới. Hộ chiếu Mỹ từng đạt vị trí cao nhất vào các năm 2006 và 2014 nhưng sau đó đã dần trượt xuống. Đến năm 2024, Mỹ xếp thứ 7 nhưng tiếp tục tụt hạng trong năm nay. Trong khi đó, công dân Singapore đang dẫn đầu với khả năng truy cập vào 193 điểm đến mà không cần thị thực.
Công dân Mỹ hiện được miễn thị thực tại 182 điểm đến, tuy nhiên xu hướng này có dấu hiệu chững lại. Sự suy giảm trong quyền lực của hộ chiếu Mỹ không diễn ra ngay lập tức nhưng cho thấy sự thu hẹp trong quyền tự do di chuyển của công dân nước này, đặc biệt khi nhu cầu du lịch toàn cầu đang phục hồi mạnh mẽ sau đại dịch.
Các chuyên gia nhận định rằng chính sách nhập cảnh ngày càng chặt chẽ hơn của các quốc gia như Mỹ và Anh đã dẫn đến việc giảm dần vị thế trong bảng xếp hạng. Kể từ năm 2014, hộ chiếu Mỹ đã liên tục tụt hạng. Mới đây, chính sách tăng phí visa thêm tối thiểu 250 USD từ 1/10/2024 đến 30/9/2025 của Mỹ cũng gây lo ngại về việc làm giảm các thỏa thuận đối ứng. Những biến động trong chính sách đối ngoại và kiểm soát nhập cảnh ngày càng chặt chẽ được cho là nguyên nhân chính khiến hộ chiếu Mỹ mất dần vị thế.
Trước tình hình này, ngày càng nhiều công dân Mỹ tìm cách sở hữu thêm hộ chiếu thứ hai để mở rộng khả năng đi lại quốc tế và đảm bảo an toàn pháp lý. Người Mỹ đang dẫn đầu thế giới về nhu cầu tìm kiếm quyền cư trú và quốc tịch thay thế.
Hộ chiếu không chỉ là giấy thông hành mà còn phản ánh tầm ảnh hưởng ngoại giao và mối quan hệ quốc tế của một quốc gia. Mỹ còn xếp hạng thấp trong chỉ số ‘mở cửa’, với 46 quốc gia được phép vào Mỹ mà không cần visa, mức khá thấp so với các nước phát triển khác.
Bộ Ngoại giao Mỹ khẳng định luôn ưu tiên đảm bảo việc đi lại an toàn, hiệu quả, có tính tương hỗ cho công dân Mỹ lẫn khách quốc tế. Đại diện Bộ Ngoại giao cũng nhấn mạnh rằng vẫn tin tưởng vào ‘sức mạnh và tầm ảnh hưởng toàn cầu’ của hộ chiếu Mỹ.