Chuyển đổi xe máy xăng sang xe điện là một giải pháp quan trọng để giảm thiểu ô nhiễm không khí tại các đô thị lớn như Hà Nội. Theo PGS. TS Hoàng Anh Lê, Trưởng bộ môn Quản lý môi trường, Khoa môi trường, Trường Đại học Khoa học tự nhiên (Đại học Quốc gia Hà Nội), xe máy là nguồn gây ô nhiễm không khí chính do tiêu thụ nhiều năng lượng và phát thải trực tiếp qua ống xả mà không qua hệ thống xử lý khí thải.
Nghiên cứu cho thấy, ban ngày xe máy là nguồn phát thải chủ yếu, trong khi vào ban đêm, xe tải hạng nặng chiếm ưu thế. Tại Hà Nội, số lượng xe máy ước tính khoảng 6,9 triệu phương tiện, trong đó 95% sử dụng xăng. Việc triển khai lộ trình chuyển đổi xe điện trong vành đai 1 sẽ tác động đến 9 phường, trong đó 6 phường nằm trọn trong vành đai 1. Số liệu thống kê sơ bộ cho thấy, trong vành đai 1 có lượng dân cư ổn định khoảng 600.000 dân, với tổng số xe máy tại chỗ khoảng 450.000 phương tiện.
Theo bà Nguyễn Hoàng Ánh, Cục Môi trường, Bộ Nông nghiệp và Môi trường, ô nhiễm từ các phương tiện giao thông chiếm trên 60% trong báo cáo của Hà Nội về ô nhiễm không khí. Tuy nhiên, nguồn ô nhiễm từ khí thải phương tiện giao thông chiếm khoảng 12%, bụi hoạt động giao thông là 23%, một nguồn bụi rất lớn nữa chiếm khoảng 29% là bụi từ hoạt động xây dựng và 17-18% là từ hoạt động đốt.
Để giảm phát thải của phương tiện giao thông đường bộ, nhất là giảm phát thải của xe máy, việc chuyển đổi xe máy chạy xăng sang sử dụng xe điện sẽ giúp giảm đáng kể lượng khí thải, góp phần cải thiện chất lượng không khí tại Hà Nội và bảo vệ môi trường. Tuy nhiên, vấn đề hạ tầng trạm sạc và đơn vị cung cấp điện cần được giải quyết. Bên cạnh đó, cần giải quyết triệt để bài toán về rác thải pin như giảm thiểu việc thải bỏ pin, tái chế và chuyển mục đích sử dụng pin thải.
Ông Nguyễn Đông Phong, Giám đốc Trung tâm Thử nghiệm khí thải xe cơ giới đường bộ, Cục Đăng kiểm Việt Nam, cho rằng việc kiểm soát khí thải xe ô tô tham gia giao thông ở nước ta đã được thực hiện kể từ năm 2006, thì toàn bộ hơn 70 triệu xe máy đang lưu thông tại Việt Nam lại chưa thực hiện việc kiểm soát khí thải, mặc dù quy chuẩn khí thải xe máy đã áp dụng với xe máy mới ra thị trường.
Hiện nay, Việt Nam đang đối mặt với thách thức lớn trong việc kiểm soát khí thải từ xe máy, một trong những nguyên nhân chính gây ô nhiễm không khí. Việc chuyển đổi sang xe điện là một giải pháp quan trọng, nhưng cần phải được thực hiện một cách đồng bộ và hiệu quả. Cần có các chính sách hỗ trợ và khuyến khích người dân chuyển đổi sang xe điện, cũng như đầu tư vào hạ tầng trạm sạc và các công nghệ liên quan.
Trong thời gian tới, các cơ quan chức năng cần tăng cường công tác kiểm soát khí thải xe máy, đồng thời đẩy mạnh việc tuyên truyền, giáo dục về lợi ích của việc chuyển đổi sang xe điện. Bên cạnh đó, cần có các nghiên cứu, đánh giá về tác động môi trường của việc chuyển đổi sang xe điện, để có thể đưa ra các giải pháp phù hợp và hiệu quả.
Mới đây, tại hội nghị trực tuyến toàn quốc về triển khai quy định về xe điện và chính sách hỗ trợ, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã yêu cầu các bộ, ngành, địa phương đẩy mạnh chuyển đổi xe máy xăng sang xe điện trong thời gian tới.
Thủ tướng cũng nhấn mạnh, việc chuyển đổi sang xe điện là một giải pháp quan trọng để giảm thiểu ô nhiễm không khí, bảo vệ môi trường và sức khỏe của người dân. Thủ tướng yêu cầu các cơ quan chức năng cần khẩn trương xây dựng và triển khai các chính sách, chương trình hỗ trợ để thúc đẩy việc chuyển đổi sang xe điện.