Bộ Nông nghiệp và Môi trường (NN&MT) vừa trình Thủ tướng Chính phủ báo cáo và xin ý kiến về đề xuất xây dựng chung cư cao tầng để nuôi lợn, một mô hình chăn nuôi mới và hiện đại. Trong tờ trình, Bộ NN&MT đã dẫn chiếu đến các văn bản pháp lý liên quan, trong đó khuyến khích các cơ sở chăn nuôi áp dụng công nghệ cao và tiên tiến để nâng cao năng suất, chất lượng và bảo đảm an toàn sinh học cũng như bảo vệ môi trường.
Chăn nuôi lợn hiện là ngành chủ lực của Việt Nam, chiếm tỷ trọng 62-65% tổng sản lượng thịt hơi các loại. Tính đến năm 2024, sản lượng thịt lợn hơi xuất chuồng đạt gần 5,2 triệu tấn, chiếm 4,3% tổng sản lượng thịt lợn toàn cầu và đứng thứ 6 thế giới. Tuy nhiên, trong giai đoạn 2019-2020, chăn nuôi nhỏ lẻ vẫn chiếm tỷ trọng lớn, và các chỉ tiêu kinh tế và kỹ thuật còn thấp, chưa đáp ứng tốt các tiêu chuẩn về an toàn sinh học và kiểm soát dịch bệnh.
Đặc biệt, trong giai đoạn dịch tả lợn châu Phi diễn ra, đã có hơn 9 triệu con lợn bị tiêu hủy, gây tổn thất ước tính lên đến hơn 30.000 tỷ đồng. Vào tháng 4/2020, giá thịt lợn hơi xuất chuồng có thời điểm tăng lên đến 105.000 đồng/kg, tác động trực tiếp lên chỉ số giá tiêu dùng CPI trong nước, tăng tới 6,73%. Những sự kiện này đã cho thấy sự cần thiết của việc đổi mới và áp dụng công nghệ cao trong ngành chăn nuôi lợn.
Hai doanh nghiệp, Công ty Cổ phần Nông nghiệp BAF Việt Nam và Công ty Cổ phần Xuân Thiện Thanh Hóa, đã gửi văn bản đến Bộ NN&MT để xin ý kiến về việc triển khai mô hình chăn nuôi lợn trong nhà nhiều tầng. BAF Việt Nam đề xuất dự án tổ hợp trại chăn nuôi lợn 6 tầng thông minh tại Tây Ninh, với quy mô 64.000 lợn nái sinh sản, sản xuất 1,6 triệu lợn thương phẩm mỗi năm; tổng mức đầu tư ước tính hơn 12.000 tỷ đồng.
Bộ NN&MT cho biết đã nghiên cứu mô hình chăn nuôi lợn trong nhà nhiều tầng tại Trung Quốc, nơi đã có hơn 2.000 mô hình tương tự, với gần 4.500 tòa nhà cao tầng nuôi lợn. Mô hình này áp dụng công nghệ hiện đại và chăn nuôi thông minh như trí tuệ nhân tạo (AI), công nghệ Blockchain, và giám sát bằng cảm biến. Hệ thống này cho phép thu thập hình ảnh và âm thanh của từng cá thể lợn theo thời gian thực để phân tích và cảnh báo sớm dịch bệnh.
Mô hình chăn nuôi lợn trong nhà nhiều tầng có nhiều ưu điểm nổi trội so với chăn nuôi truyền thống. Mức độ an toàn sinh học và an toàn dịch bệnh được nâng cao thông qua hệ thống xử lý nước thải, chất thải, và khí thải thông minh. Ngoài ra, mô hình còn giúp tiết kiệm diện tích đất và hạ tầng dùng chung; rút ngắn thời gian giải phóng mặt bằng; tăng hiệu quả sử dụng đất lên đến 4,3 lần; và tiết kiệm nhân công khi một người có thể giám sát đến 2.000 con lợn.
Trước những lợi ích tiềm năng của mô hình này, Bộ NN&MT đang xin ý kiến của Thủ tướng và Phó Thủ tướng Chính phủ về việc cho phép triển khai mô hình chăn nuôi lợn trong nhà nhiều tầng tại Việt Nam. Mục tiêu là nhằm giải quyết các thách thức về an ninh lương thực, an toàn dịch bệnh, và bảo vệ môi trường trong chăn nuôi lợn, đồng thời nâng cao hiệu quả và tính cạnh tranh của ngành chăn nuôi.