Sự cố lật tàu Vịnh Xanh 58 cách đây một tuần đã gióng lên hồi chuông cảnh báo về những điểm yếu còn tồn tại trong quá trình chuyển đổi số tại Việt Nam. Mặc dù chỉ cách bờ 3 km và cách cảng Tuần Châu 1 km, con tàu chở 49 người này đã gặp phải thời tiết xấu bất ngờ và bị lật giữa biển mà không một hệ thống giám sát nào có thể phát hiện trong khoảng 2 giờ đồng hồ. Sự chậm trễ này được xem là một “lỗ hổng chết người” trong thời đại mà mọi chuyển động của con người đều có thể được theo dõi thông qua GPS, cảm biến, trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn…
Trong thời đại số, việc giám sát thời gian thực đối với tất cả tàu du lịch là điều bắt buộc. Tuy nhiên, vụ việc này không chỉ đơn thuần là một tai nạn hàng hải, mà còn phơi bày những khoảng trống lớn và thiếu tính toàn diện trong việc áp dụng công nghệ vào thực tế vận hành đời sống ở nhiều lĩnh vực. Chuyển đổi số và công nghệ chỉ thực sự có ý nghĩa khi chúng có thể ứng dụng trong những tình huống khẩn cấp nhất, khốc liệt nhất, nơi con người không còn đơn độc.
Các địa phương, trong đó có Quảng Ninh, và các bộ, ngành liên quan cần nhanh chóng thực hiện việc số hóa các tình huống khẩn cấp. Tất cả tàu ra khơi phải được trang bị thiết bị định vị và truyền dữ liệu thời gian thực. Hệ thống Trung tâm Điều hành (IOC) phải tích hợp AI để phát hiện các lộ trình bất thường. Khi một tàu không về đúng giờ, hệ thống phải có cảnh báo. Khi mất tín hiệu, phải có quy trình truy vết nhanh để xác định vùng tìm kiếm. Và khi có mưa bão, phải có radar thời tiết – tín hiệu số gửi đến từng tàu, từng thuyền viên.
Sự sống không chỉ dựa vào wifi mạnh và “may rủi” trong kỷ nguyên chuyển đổi số. Chuyển đổi số không chỉ dừng lại ở việc lắp đặt hệ thống camera nhận diện khuôn mặt trong thành phố, mà còn cần một hệ thống giám sát các tàu du lịch, radar cảnh báo thời tiết, cảnh báo khi lịch trình bất thường. Chuyển đổi số không chỉ cần vẽ bản đồ đẹp, mà còn cần khả năng ứng cứu người đúng lúc, trong những tình huống nguy cấp.
Như vậy, việc chuyển đổi số cần được đẩy mạnh và hoàn thiện hơn nữa để đảm bảo an toàn cho người dân trong các tình huống khẩn cấp. Đây không chỉ là một yêu cầu cấp thiết mà còn là một nhiệm vụ quan trọng để mang lại hiệu quả thực sự cho quá trình chuyển đổi số tại Việt Nam.