Trang chủ Sức khỏe Cần hệ thống chữa lành cho người陷入 thiên tai

Cần hệ thống chữa lành cho người陷入 thiên tai

bởi Linh

Thiên tai và các tai nạn giao thông, cháy nổ bất ngờ đã để lại những hậu quả nghiêm trọng không chỉ về vật chất mà còn về tinh thần cho những người sống sót. Sự kiện đau thương gần đây như vụ lật tàu ở Hạ Long và vụ sạt lở làng Nủ đã cho thấy rõ nhu cầu cấp thiết của một “hệ thống chữa lành” về tinh thần để giúp những nạn nhân vượt qua những sang chấn tâm lý âm ỉ.

Nhà báo Nguyễn Trường Sơn đưa tin về công tác cứu hộ ở Hạ Long, Quảng Ninh (Ảnh: NVCC)
Nhà báo Nguyễn Trường Sơn đưa tin về công tác cứu hộ ở Hạ Long, Quảng Ninh (Ảnh: NVCC)

Theo các chuyên gia tâm lý, phản ứng của con người trước biến cố lớn thường chia thành hai kiểu rõ rệt: sự sụp đổ tinh thần ngay tức thì hoặc sự đóng băng cảm xúc kéo dài. Những biến cố bất ngờ như thiên tai hay tai nạn giao thông thường đến bất ngờ, gây ra cú sốc tinh thần cực kỳ lớn và tạo tiền đề cho những sang chấn tâm lý kéo dài như rối loạn cảm xúc, trầm cảm, mất kiểm soát.

Thạc sĩ, chuyên gia tâm lý Nguyễn Viết Hiền
Thạc sĩ, chuyên gia tâm lý Nguyễn Viết Hiền

Thạc sĩ, chuyên gia tâm lý Nguyễn Hồng Bách – Giám đốc Trung tâm tâm lý lâm sàng Dr.MP, cho rằng sau biến cố lớn, người dân thường trải qua ba giai đoạn: tiếp nhận sự kiện chấn thương, xử lý nhận thức, ứng phó và tăng trưởng sau sang chấn. Tuy nhiên, nếu không có kỹ năng ứng phó hoặc nhận được sự hỗ trợ tâm lý kịp thời, tổn thương sẽ tiếp tục đào xoáy trong tâm thức.

Bài đăng của chuyên gia tâm lý Nguyễn Hồng Bách
Bài đăng của chuyên gia tâm lý Nguyễn Hồng Bách

Bên cạnh đó, vấn đề nghiêm trọng hơn ở trẻ nhỏ là tổn thương ở tuổi thơ có thể âm thầm tạo ra nền tảng tinh thần rạn vỡ. Những đứa trẻ ấy lớn lên với mặc cảm mất mát, ký ức chấn động khó xóa mờ và câu hỏi không lời đáp. Ngoài ra, sang chấn tâm lý không nhất thiết chính thuộc về bản thân người trải nghiệm sự kiện đó mà còn có thể xảy ra với phóng viên, nhân viên cứu hộ, bác sĩ, tình nguyện viên hoặc người dùng mạng xã hội – những người tiếp nhận cảm xúc dữ dội từ thảm họa thông qua hình ảnh, âm thanh, lời kể.

Chuyên gia tâm lý Nguyễn Viết Hiền lưu ý rằng mô hình can thiệp tâm lý sau thảm họa cần được thiết lập để giúp nạn nhân vượt qua sang chấn. Điều này bao gồm trị liệu nhóm và cá nhân, kết hợp online – offline để tiếp cận nạn nhân đa dạng. PGS.TS Phạm Hương Trà cũng cảnh báo về việc truyền thông và mạng xã hội cần phải có điểm dừng khi khai thác thông tin để tránh kích hoạt sang chấn.

Hiện tại, các chuyên gia tâm lý đang kêu gọi sự quan tâm và hỗ trợ đối với nạn nhân sau vụ lật tàu ở Hạ Long. Đồng thời, cũng nhấn mạnh rằng việc hỗ trợ tâm lý cần diễn ra sau 10-15 ngày so với sự kiện mới đạt hiệu quả cao. Do đó, việc quan tâm và hỗ trợ kịp thời là rất cần thiết để giúp những người sống sót vượt qua sang chấn tâm lý và rebuild cuộc sống.

Một số chuyên gia tâm lý cũng khuyến nghị, trong quá trình hỗ trợ tâm lý, cần tập trung vào việc lắng nghe và thấu hiểu cảm xúc của nạn nhân, giúp họ xử lý và biểu đạt cảm xúc một cách lành mạnh. Quá trình hỗ trợ tâm lý cũng cần đảm bảo sự riêng tư và an toàn cho nạn nhân, tránh việc tái chấn thương hoặc kích hoạt sang chấn.

Trung tâm tâm lý lâm sàng Dr.MP là một trong những đơn vị tiên phong trong lĩnh vực hỗ trợ tâm lý tại Việt Nam. Với đội ngũ chuyên gia tâm lý giàu kinh nghiệm, Dr.MP cung cấp các dịch vụ hỗ trợ tâm lý chuyên nghiệp, bao gồm trị liệu cá nhân, trị liệu nhóm, hỗ trợ trực tuyến và trực tiếp.

Có thể bạn quan tâm